PS_NyG_1993v040n002p0239_0263

244 BERNARDINO DE ARMELLADA nido en el ámbito de dicho objeto, como pasa con la vista respecto del color. Ahora bien, el objeto del entendimiento y de la voluntad humanos es el ser y el bien respectivamente. Luego cualquier cosa en la que se incluya esa razón de ser o bien, será objeto de estas potencias, de manera que podrán, por lo menos, recibirlo inmediatamente y en particular, aun­ que no puedan producir naturalmente el acto. Por consiguiente, la quietud de esas potencias se encontrará en el supremo de la analogía , es decir, en Dios; pero no bajo una razón universal, sino como es en sí, en particular; ya que un conocimiento universal no es de la cosa como es en s í22. Igual­ mente apoya su argumentación en la naturaleza del acto, que, tratándose del conocimiento, sólo es perfecto si es intuitivo23. Al hablar después de cómo una naturaleza inferior a la intelectual no es beatificable, aclara que podría decirse beatificable «secundum quid», pues encontrará su reposo en el objeto que sea el más perfecto para ella, como por ejemplo la vista en el óptimo visible. Siempre, sin embargo, se tratará de un bien sumo «secundum quid» y no «simpliciter». Porque una creatura nunca encuentra su quietud absoluta en un ser que no sea más perfecto que el ser beatificado24. No aclara luego si para la beatitud o quietud absoluta es necesario que ese otro ser sea el supremo o si es sufi­ ciente que sea más perfecto que la potencia, a fin de que ésta repose de modo pleno. 22. «Omnis potentia habens obiectum primum adaequatum potest per se in quodlibet contentum sub ilio objecto cujusmodi est visus respectu colorís. Sed primum objectum inte- lectus et voluntatis humanae est ens. Ergo et quodlibet in quo salvatur ratio entis est objec­ tum, seu potest potentia in illud saltem recipere notitiam intuitivam et in particulari omnia entia, licet non naturaliter causare. Et ita dicatur de dilectione beatifica respectu voluntatis. Sed impossibile est quod quietetur in aliquo nisi in summo totius analogiae immediate... Sed hoc non potest esse in cognitione ejus in universali, quia cognitio ut in universali non est illius ut in se; ergo erit ejus ut secundum se et in particulari. Ergo ut sic erit capax beatitudinis» {Ibid., 184a-b). 23. «Secundo probo ex parte actus, quia quod est simpliciter perfectionis in aliquo genere si competit inferiori in ilio genere, competit et superiori: Sed cognitio intuitiva competit sensui. Ergo multo magis intellectui. Ergo non tantum ipsius quidditatis seu entitatis materialis nec causatae ab ea est tantum cognitio beatifica. Praeterea, si non haberemus de aliquo cognitionem intuitivam, non sciremus de actibus nostris si insint nobis vel non certitudinaliter, de actibus dico intrinsecis ut intelligere et velie. Sed hoc est falsum. Ergo etc. Ergo eadem ratione qua ponis unum ens posse intuitive cognosci, et quodcumque» {Ibid., fol. 184b). 24. «Secundo dicendum est quod nulla natura inferior natura humana est simpliciter beatificabilis, cujus ratio est quod nulla creatura est beatificabilis nisi quae per visionem et fruitionem potest attingere objectum immateriale... Dico tamen quod aliqua natura inferior humana est beatificabilis secundum quid quia potest quietari in aliquo sibi optimo et perfec- tissimo ipsi: et ipsum erit beatitudo ipsius... Sed summum bonum est secundum quid et non simpliciter: quia numquam aliqua creatura beatificatur simpliciter in aliquo quin sit perfectius ilio quod beatificatur» {Ibid., fol. 184b-c).

RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz