PS_NyG_1973v020n003p0401_0566
DIONISIO CASTILLO CABALLERO 443 Conocer algo como presente, en su propia singularidad, me diante un órgano corporal: tres acepciones del sentire en su dimen sión cognoscitiva. Ahora bien, el análisis de los diversos contextos de la frase bonaventuriana sentire de Deo nos prohibe aplicarle significado alguno que mire al orden puramente cognoscitivo. Subyace, por el contrario, a este pensamiento bonaventuriano la definición de Dios presentada por la communis anim i conceptio. Y es precisamente ésta la que nos tiene que dar la clave de su po sible interpretación. El sentire de Deo engarza con una tradición histórica, litera ria e ideológica, muy afín a la indicada en el examen de la “com munis animi conceptio” sobre el concepto humano de Dios. Lo en contramos en O rígenes89, S. Agustín90, S. An se lm o91, Ricardo de San V íctor92, etc. 89. Origenes, “ Si quid enim illud est, quod sentire vel intelligere de deo potuerimus, multis longe modis eum meliorem esse ab eo quod sentimus necesse est credi” (De principiis, cap. 1, n. 5: GCS V. 20). 90. S. Augustinus, “Optime namque de Deo existimare verissimum est pietatis exordium nec quisquam de ilio optime existimat, qui non eum omnipotentem atque ex nulla particula commutabilem credit, bonorum etiam omnium creatorem, quibus est ipse praestantior, rectorem quoque iustissimum eorum omnium quae creavit, nec ulla adiutum esse natura in creando, quasi qui non sibi sufficeret. Ex quo fit ut de nihilo creaverit omnia... “ (De libero arbitrio, I, c.2, n.5: CSEL 74,6). “Ita piane, nam ip se huic tuae rationi dedit tam de se pie vereque sentire...” (Ibid., II, c.6, n. 55 ; loc. cit., 51). 91. S. Anselmus. “Quod vero in exemplo iustitiae ratum esse cons- picitur, hoc de omnibus quae similiter de ipsa summa natura dicuntur, intellectus sentire per rationem constringitur...” (Monolooium, c. 16, en Opera Omnia, I, pp. 30-31). “De grammatico peto ut me certum facias utrum sit substantia an qualitas, ut hoc cognito, quid de aliis quae simi liter denominative dicuntur sentire debeam, agnoscam... Die ergo tu quod sentis, et ego tentabo facere quod poscis...” (De Grammatico, I-II, Opera Omnia, I, pp. 145-146). 92. Lo encontramos en el mismo contexto del “id quo maius cogi tar! nequit” y de su exigencia de aplicar a Dios lo que de màs noble pue- da pensarse. “Ab ilio itaque rerum genere Incipere debemus, de quibus nullo modo dubitare possumus; et per illa quae per experientiam novi- mus ratiocinando colligere quid de his quae supra experientiam sunt oportet sentire. De ilio sane essendi modo qui non est ab aeterno et eo ipso utique, juxta praedictam rationem, nec a semetipso, quotidiano et multiplici certificamur experimento” (op. cit., I, c.7, p.76). “ ...ostendo et qui ejusmodi est, quomodo possit quasi per speculum videre et in seme tipso ex comparatione colligere quid debeat de illa supereminenti in- comprehensibilitate sentire” (Ibid., II, c.21, p.148). “Ex his, ut arbitror, perfacile est intelligere quam ineffabile imo et incomprehensibile quod
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz