PS_NyG_1973v020n003p0401_0566

432 TRASCENDENCIA E INMANENCIA DE DIOS EN S. BUENAVENTURA m iento c o m o referid o a las p r o p o s ic io n e s valde evidentia. A sí pa re ­ c e d e s p r e n d e r s e del tem a d e la indub itab ilidad del s e r d ivino p or parte del h om b re '7 y d e o tro s tex to s en lo s q u e a p a r e c e m ás d ir e c ­ tam en te tratada d ich a cu e stión Esta communis animi conceptio e s la q u e m e jo r ca lifica el s ig ­ n ifica d o del térm ino Dios: lo s h om b re s, cu a n d o s e refieren a D ios, intentan e x p re sa r fam iliarm en te b a jo e s te n om b re el se r m ás p e r­ fe c t o q u e p u e d e c o n c e b ir s e . Este e s tam bién el punto d e partida del c o n c e p t o an se lm ian o s o b r e D ios: “ el in ev itab lem en te p e n s a b le y el no p e n s a b le m a y o r” , c o m o sub raya O. G o n z á le z 39. S. Buenaven tura r e c ib e e s te c o n c e p t o d e la trad ición , lo d e ­ pura d e s d e su c o n c e p c ió n d e la sabiduría cristiana y lo p r o p o n e c o m o punto d e a rranque d e tod a su c o n c e p c ió n s o b r e D ios y c om o p re su p u e s to d e su te o lo g ía natural. La d e riv a ción d ire ctam en te an- selm iana d e su p en sam ien to en esta materia e s e v id e n t e “ . 37. / Sent., d.8, p.l, a.l, q.2 : I, 153a-155b; Myst Trinit., q.l, a .l: V, 45a-51b ; Itin., c.5: V, 308a-310b. 38. Sobre dicho tema afirma: “ Omnium enim mens ratione uten- tium supponit, Deum esse, quo maius et melius nihil excogitar! possit” (Myst. Trinit. p.2, a.l, ante ff.: V, 59a); Ibid., c: V, 61b. “ Dummodo uta- tur ratione” (I Sent., a.8, p.l, a.l, q.2 a d 5 : I, 155b); “Nullo modo potest de eo dubitare nec aliquo modo discredere nec in corde suo ullo modo contradicere sicut patet in cognitione dignitatum et primorum principio- rum” (III Sent., d.23, a.l, q.4 c : : III, 482a). Cfr. I Sent., d.8, p.l, a.l, q.2 ad 6: I, 155b; Myst. Trinit., q.l, a.l, f.27: V, 48a. Creemos que en este punto está en dependencia directa de Ricardo de San Víctor, de quien emplea hasta casi idénticas palabras. Así Ricardo, sobre el tema presen­ te, afirma: “ ...quod sit quo nihil est maius, quod sit quod nihil est m e­ lius, patet omnibus intellectum habentibus et ratione utentibus (op. cit., V, c.3, p. 306). 39. O. Gonzalez, Misterio trinitario y existencia humana, p. 345. 40. Myst. Trinit., q.l, a .l: V, 45a-51b. Sobre la dependencia ansel- miana de S. Buenaventura, Z. van de Woestyne escribe: “ S. Bonaventu- ra anselmianam methodum et doctrinam prae oculis habere, a S. Ansel­ mo dependere, consequenter indolem anselmianam doctrina bonaventu- riana neganda non esse ...unde non illogice putamus nos inferre posse Theodiceam Seraphici Doctoris habere indolem plane anselmianam” (De indole anselmiana Theodiceae S. Bonaventurae, en Anton. 1 (1926) 18.22). Cfr. É. G ilson , La -philosophie de Saint Bonaventure, París 19533, pp. 108ss; G. Bougerol, Introduction a Vétude de Saint Bonaventure, Paris 1961, pp. 73-76. Para el tema de la concepción de Dios en S. Anselmo, fuentes, etc., cfr. A. Cayré, L’idée de Dieu dans St. Anselme , Paris 1923. Sobre el tema que ahora nos interesa, cfr. un atinado estudió de C. Viola, La dialectique de la grandeur. XJne interprétation du “Proslogion ” , en Rech. Théol. anc. méd. 37 (1970) 23-55. El autor interpreta el pensamien­ to anselmiano en sentido de movimiento dialéctico hacia la inefabilidad de Dios. Cfr. P. Evdokimov, L’aspect apophatique de l’argument de saint Anselme, en Spicilegium Beccense I: Congrès International du IX e Cen­ tenaire de l’arrivée d ’Anselme au Bec, Paris 1959, pp. 233-258. La doctri-

RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz