PS_NyG_1973v020n003p0401_0566

DIONISIO CASTILLO CABALLERO 545 2.a l oda creatura e s en su m isma con stitu ción un "exem p la tum ” . N inguna crea tu ra puede conside ra rse au tén ticam en te ve rdade ­ ra sin ia re fe rencia esencial a la Verdad po r esencia, de qu ien es exp resión , im p ron ta lim itada , p a rtic ip a c ió n , “ exemp la tum exempia- ris causae ine xem p la tae ” U3. Las crea tu ras, de igual fo rm a que son inconsisten tes e insu ­ fic ien te s para ser, lo son tam b ién en su razón de ser; es decir, en o rden a da r con sisten cia a su ve rdad y demás pe rfecciones p a rti­ cipadas Estas no pueden ser en tend idas ve rdade ram en te sin re­ fe riría s a la causa p rim e ra de quien reciben ia lum inosidad po r causa lidad e jem p la r, pero sin con fund irse con e lla s 115. ipsam veritatem, ipsam expressionem et ipsam rem. Veritas exprimens una sola est et re et ratione; ipsae autem res, quae exprimuntur, habent mul- tiformitatem vel actualem, vel possibilem; expressio vero, secundum id quod est, nihil aliud est quam ipsa veritas; sed secundum id ad quod est, tenet se ex parte rerum, quae exprimuntur. Unde expressio unius rei et alterius rei in divina, vel a divina ventate, secundum id quod est, non est aliud et aliud; sed secundum id ad quod est, plurificari dicitur... ideo plu- riflcari dicuntur non secundum id quod significant, sed secundum id quod connotant, non secundum id quod sunt, sed secundum id ad quod sunt si- ve ad quod comparan tur...” ( Sclent. Chr., q.3 c: V, 14a). Cfr. I Sent., d.35, a.un., q.3 c: I, 608a-b; Scient. Chr., q.7 in ne: V, 42b. S. Buenaventura re­ conoce la dificultad de la problemática: “Haec autem ars et est una et multiplex. Quomodo autem hoc esse possit, videri non potest, nisi veniat illuminatio a montibus aeternis...” ( Hexaem., coll.12, n.9: V, 385b). Esto recuerda también su actitud ante el tema de la creación. Sin embargo, aduce en su prueba las razones de la trascendencia de Dios manifestada en sus principales caracteres : simplicísimo - perfectisimo - infinito e inmen­ so: “Quia enim exemplar illud est simplicissimum, ideo actus purus; quia vero infinitum et immensum, ideo extra omne genus. Et hinc est, quod existens unum, potest esse similitudo expressiva multorum” ( Brevil ., p.7, c.8: V, 217b). Cfr. J.M. Bissen, op.cit., pp. 44-61, donde se desarrolla dicho argumento. 113. “Per modum exemplaritatis est procedere dupliciter: Uno modo sicut exemplatum proprie: et sic creatura procedit a Deo tanquam exem­ platum ab exemplar!, et sic exemplar imitat causalìtatem formalem respec- tu exemplati” (I Sent., d.6, a.un., q.3 c: I, 129b). Cfr. Itin., c.2, n.!2: V, 303a; Hexaem., coll.12, n.14: V, 386b. “Item, Deus est causa rerum nobi­ lissima secundum rationem efficiendi, exemplandi et finiendi; sed pro summa nobilitate sic est causa efficiens, quod ineffecta; sic exemplaris, quod inexemplata...” (Myst. Trinit., q.4, a.l, f.12: V, 79b). 114. “ Dicendum, quod respectu summae lucis omnis creatura tene­ bra est, sicut dicit Augustinus, eo ipso quod ex nihilo. Unde sicut non potest pervenire ad summam stabilitatem, ita non potest venire ad sum- mam luminositatem” ( III Sent., d.14, dub.3 resp.: Ili, 326a). “ ...et sicut omne bonum a summa bonitate, ita omne verum a summa veritate...” (Scient. Chr., q.4, f.29: V, 20a). 115. S. Buenaventura está aqui presuponiendo el concepto de ver­ dad ontològica al que nos hemos referido anteriormente y que exige, por parte de la verdad participada, una referencia esencial y constante a la Verdad por esencia, como a su ejemplar, que no niega ni se confunde

RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz