NG200802003

ALEKSANDER HOROWSKI 490 NAT. GRACIA LV 2/mayo-agosto, 2008, 477-517, ISSN: 0470-3790 tazione nel suo aspetto attivo. I doni dello Spirito Santo, invece, dis- pongono le potenze ad affrontare le azioni esterne ( ad patiendum ). I frutti rendono le potenze dell’anima capaci di dilettarsi durante l’atto, mentre le beatitudini di dilettarsi nel fine degli atti e delle azioni subite, ossia dopo il compimento dell’atto 34 . Lo presentiamo nella tabella. habitus disponunt ad: virtutes agendum principaliter, quia si inveniantur ibi pati, hoc est in quantum pati est agere dona patiendum secundum conformitatem eius ad passionem Christi fructus delectandum in actu beatitudines delectandum in fine actuum et passionum, sive post factum esse 34 “Item, alio modo potest accipi proprie. Et sic nuncupantur secundum suam proprietatem, secundum propria vocabula et sic nullum eorum est alterum. Sic enim erit virtus habitus quidam in potentia anime determinatus ad aliquid ad quod non aliquod aliorum. Et similiter de quolibet aliorum est dicendum. Et hec habent sic explanari: Habemus potentias naturales motivas, scilicet rationalem, concupiscibilem et irascibilem, que de se non possunt venire ad sui optimum, et ideo quibusdam dispositionibus indigent ad hoc ut possint venire ad sui optimum. Optimum vero potentiarum consistit quandoque in actione et, si in passione hoc est prout in illo pati intelligitur aliquid agere; quandoque in passione et hoc secundum conformitatem ad modum patiendi, qui fuit in Christo, et propter hoc in actibus et in passionibus sunt delectationes adnexe et quandoque in fieri actuum et passionum. Bonum enim in ipso actu facit delectationem antecedentem, sed in fine, sive post factum esse. Sic ergo dicendum est quod predicte potentie indigent convenientibus habitibus ut large accipiuntur, non habitibus per quos disponuntur ad hoc ut possint accingere ad suum optimum. Et quia quadrupliciter est determinare illud optimum et ideo ita sunt quatuor. Secundum hoc ergo dicendum est quod virtutes eas dispo- nunt ad agendum principaliter, quia si inveniantur ibi pati, hoc est in quantum pati est agere; dona principaliter ad patiendum secundum conformitatem eius ad passio- nem Christi; fructus ad delectandum in actu; beatitudines ad delectandum in fine actuum et passionum, sive post factum esse. Et ex hoc etiam sortiuntur hec vocabula et hec sic explantur, sed ultimo de dono explanabitur quomodo disponunt potentias anime ad faciendum secundum conformitatem passionum Christi quia in hoc diu- tius morabuntur quam in aliis” . QH 155 ( De quatuor in quibus gratia descendit ), in A 4 f. 128vb.