BCCPAM000R57-2-18p2d000000000

2 duek olzeuden edaturik Bearne ta Baztan'en bakanik, halsk aran ontalik aras urutiko beste alderdieian ere bal. * e ES Erdiko Mendetan (Edad Media), ela oraiñik perago ere, Gáfoak deltzen zitzayen legenardunel, Gefateria ayen gaitzarl, la Gafotesía alako gaitza zulenen eritegiari. Au egiztuizeko, aunilz agiri arkitzen dira ez legetan bakarik, baisik idasti tariean ere bai. Asko izan bedi gure Fuere Orokarak (Fuero General), legenardun egiten danak izan bear duen bizitokiaz ite-egltean diona bakarik. Gato degenardun) biurtizen dana, nalz infuazon izan, maiz ta arffaf, estu bildu bear erikoakin, ez eleizean, ezta beste iñon ere, baizik joan bear du gafotegietara; eta balin ba'lu zerekin bizia, eritarak eritik landara egin bear diote elxea; ela bearturik dago eritik ateratzera: ez baldin ba'lu bizitzarako heare- nezkorik ere, ukar edo limosna, artegietako atetatik landara, olaz eskatuko du (bera ukituaz iñor eztezan kuisatu); ela ezta geldituko ez aurekin, ezta gizon gaztekin ere itz-egiten. Santxo Azkara (el Fuerte) agintzen asi zen egunetatik (1194 1234), agertzen dira Napafoan Gafotegiak. 1234'gn. Garaiko (Era) Ofil edo mayatzaren ¿'ko agiri batean (1196'gn. urtean), Martin Lamiraf'ek eman zizkien Lizafa edo Estela'ko Lazaro Deunaren Eritegiko efiari, bereun eta berogeita amar marabedi lupinoak, Eritegirako erota batzuek erosi zitzaten. Afitzekoa dirudike, Lizafa'ko legenardunen Eritegia besterik ez aipatzea, gaitz ofen ustezko etzauntzatik ain ufuti egonik ori; baño berofek irudiazten digu, aurki izanen zirala beste tokien batzuetan ere, ofelako gafotegiak; baño Lizafa'ko Britegia bezin aundiak izan gabe. lritzi au egiztutzera dator Fueroa: onek agin- tzen bai-du gatoa beste gatotegietara juateko. Sail ofek berak beste egiztagafi bat damaigu, eta ori da, bai infanzones, baita ere uritafak legenafía afapatu zezaketela. Geroztik, gafo edo Ago- teak eztira begitu bear, odol edo afaza berezikoak bezela, bai- zik beren bizitzaz bestengandik berezitako giza-mala bat bezela,