BCCPAM000R57-2-18p2d000000000

— 68= basefiz-basefi, landare ikusketan ibili, Jainkoak daki adiskidez eta bertze efesumetako jakintsunez baliatuz, argitzen zuten. Jakintsunek eta letradunek ezin zuten euskelduneri jakin- arazi, zein landarez mintzo ziren. Aren onak irakasteko edo bertze baten pozoñez begiratzeko. Uts andi ura bete zuen gure Lakoizketa jaun zenak. Emagun landare bat«Lupi belafa» Euskalefian anditsu, min- gaizto eta alako gaitzen sendagailutzat erabiltzen zuten eta dute. Aberen gaitzetan ere berdin; asko gaizdunetan, lepo ondoan bi aldetik zulatu eta lupi-belar-zaña sartzen oi dute, ari piru batetik lotu ta (erdaraz sedal) andik gaitzaren kutsua atera dadin Lupi-belafa zer landere den ez ginakien; Lakoizketari esker, badakigu «Heleborus viridis» Heléboro verde dela. «Ira-belafa» edo «Ofseria» deitzen dutena, landare pozoi- duna, erdaraz «Acónifo». «Ofseria» badaiteke adierazi nai duela, ostoetan gaitza duela. Lakoizketa'k zakienari esker egin zuen lan edefa, egin ezpalu; letradun euskaldunak eta nekazari euskeldunak izanik ere, orañik ezin aditu batean gindezke. Landarez mintzo garelarik ari esker aditu detzakegu: ¡Oore Lakoizketa'ri! Azken etsia emateko, orain otoi bat. Ez da berdin Bertizaranako landare aldea (fora) eta Etxau- ribarkoa, Esteribarkoa edo Efonkarikoa. Landare biltzale direnak eta landare ezagupidetan zerbail ikasiak direneri otoiztuak dira, aixtian efan dutan bastefetan eta Iruña inguruetako efietan landare geienak euskel-izenez berez- ten dituzte, erderaz ari direlarik. Badaiteke, Bertizaranan ez-den landare zenbeit eta eken euskal-izenak bilzkitzue, bertzenaz galduak dituzkegu betiko. Gaurko euskal jaien oroigaiz eta Lakoizketa zenaren ooretan zerbait egin bear ginuke. ¡Euskaltzaindiko jaun onak! azken itza, zuen. lIrigarai'taf Gotzon,