BCCPAM000R57-2-18p2d000000000

A RA DAA RIN A AD A A e 5 1 5 5 5 5 5 ERA II — ta guk apezok, bekaitzik gabe, guziei ta bakoitzari buru-gañetan eriñotz-burestuna ipiñiren diegu. Baña gure aufetiko euskal-idazlerik bikañenak, Axular eta Mendiburu, Gefiko ta Agife, Añibafo ta Mogel ¿apezak ez al-ziran? Bai, noski. ¿Eta gure izkuntza zár ontan oyen idaztiak baño edefagorik nork egin du? Guk dakigula, iñork ere ez. Au oroituz, efaten nuan; euskararen galtzea apezen obena ¿nola izan daiteke? ] Burua argi baño odola biziago duten euskaltzale gazte, bero ta kaftsu oyek, euskararen galtze oftan apezak ere beren obena ba-dutela efan ba'lute, beren iritzia zuzena izanen zan eta ontzat aftuko nuan; baño apezak baizik bertzek obenik ez duala, oben ori apezena bakafik izan dala adierazi nai izan dute, ta ori bere senean dagoan gizonek ezin zuzenetsi dezake. Euskararen galtzean euskaldun guziak, apezak ere bai, orok beren obena dute. Bertzeen obenaz egun ezer efateko asmorik ez dut; apezenaz mintzatuko naiz. Entzun: Gure Kanpion andiak «Celtas, Iberos, Euskaros» deritzan bere liburuan. (lll atal, 1.* azalburu ta 199'g. ingoskian), auxe dio: «Apezak, egunerik egu- nera ugarituaz dijoan saldo txiki batez landa, bertze enparau gu- ziak, edo kezkatiegiak ziralako edo gure izkuntza beaf bezela ez zekitelako, soinkariak bere otafea uzten duáan bezala, laterazko iztegia euskarara irauli zuten, eta onela, bai gure gogoari ta zilegiari dagozkien euskal-itzik geyenak, baita gure siñeste ta uzkurtzaz zer ikusirik dutenak ere, bein betiko irato (ito-arazi) ta eortzi zituzten». Kanpion jauna oftan izpidean dago: afazoya du. Egun baten anitz liburu záf zeuden liburutegi batera saftu nintzan. Liburutegi artan AxulaF'en Geroco-Gero, Mendiburu'ren Ofoifz-gaiak, Churio'k laburdieraz egindako «/esu-Christoren Imitazionea» ta bertze bi liburu, eskuz idatziak, arkitu, upatu, ediro nituan. Eskuz idatzitako bi liburu ayek, izki edo letra argi- edefa zuten; ongi josiak eta afdi lafuzko azalez edefki apainduak zeuden. ¡Ura bai nere poza! Nere baitan onela oldozten nuan: Astia izanen dutanean, Axulaf eta Churio irakufiko ditut: Tolosa'n