BCCPAM000R00-2-02p05d00000000

de, mendeko arazo gaitzak bear bezela erabakitzeko. Eta onek eskatzen duana da, legegintzako aginteak lege moralaren eta erriko arauen muga barru jar- dun dezan eta denen onaren bearrak diran bezela adierazi ditzan, beti aldatzen dijoan egoeraren ara- bera; aginte egifiarazleak legeak zentzuz ta eza- guera beteaz ta gauza bakoitzen baloratze garbia- ren muga barru ezarri ditzan; aginte epailleak neu- rri berdifiean banaitu dezan zuzentza, alderdikerien interesetara makurtu gabe. Onek gafiera au dakar berekin, erritarrak alegia, bitarteko alkarteak be- zela, beren eskubidetaz baliatzean eta beren egin- bearrak betetzean, egiazko lege-babesa izan deza- ‘tela, bai alkarren arteko artuemanetan bai erri- agintarien aurrean (49). Legezko erakundea ta kontzientzi morala Erakunde moralakin egokitzen dan eta gizar- tearen eldutasunaren araberako lege-antolaketa, ezpairik gabe, guzien ona lortzeko bide bearrezkoe- netako bat da. Alaere, gaurko egunean gizarte-bizimoldea ain era askotako, zail ta aldakor izanik, lege-arauzko antolaketa, naiz zearo ta aldez aurretik egoki egifia egon, askotan ordea gauza guziekin ezta bear bezela egokitzen. Gafiera, bakoitzen arteko artue- manak, auen eta bitarteko alkarteen eta erri-Agin- teen artekoak, erri bakoitzen Aginteen arteko ar- tuemanak, koska zail eta larri azaltzen dituzte ta ezin dira beti lege arauz erabaki. Orregatik agin- tedunak, batetik itzez-itz eta barne-zentzuaren ara- bera lege-arauen adierazle zintzo izateko ta, beste- tik, gizarte-bizieraren bearretara ernai egoteko, le- ge-arauak gauzen edapen-neurrian egokitu ta koska berriak alik onenik erabaki ditzaten, irizmen argia izan bear dute beren karguaren izakerari ta esku- mendeari buruz; jende umo ta zuzenak izan bear dute, gauza bakoitza dan bezela azkar ta barrenkor adierazteko, ta gogo aundiko ta kementsu ere ga- raiz ta eragikor jarduteko (50).