BCCPAM000545-5-19000000000000

22. 24. $ EX ] . | -Difp. 1 ¿ ] ws 0 , o p. N m Merces minoris venduntut quám initio. Similiter (cholalticiin patriam reueríuri Ánitis ftudiis libros fuos minoris vendunt:milites criá Ípolia capta cúm 16 poffime retinere,viliflime vendere folent.Quód 1 quzras imhoc cuenta quantimerces vileícant. Communiter Doétores relpondent , vilelcere pro rertía parte, ita Leflius dubir.4. Nec defunt Doéto- res cenfentes vilelcere pro mediétate,ita Rebellas .quelt, 1. num. 36. 82 Caiet. verbo emprio cap. 1. vbi afirmar , pallium quod in officina mercatoris valer quatuor aureos , ab emptore rogaro polle emiduobus. ; | Secunda cauía augendi vel minuendi pretium elt abundantia pecunizznam tunc pecunia vileícir: Íicut enim abundantia merciú facit eas decreícere in pretio, fic etiam pecuniz abundanría facif eal- dem in pretio accreícere ; arque aded in cauía elt, yt pecunia ipízin fe vilelcar ad res ea emendas ;, 8 consparandas.Longe enim minus valet hodic pecu- nia in Hifpania ad comparandas res propter ¡llius abundantiam,quam valeret oftoginta annis antea. Multo etiá minus valer pecania in nouo Orbe vbi eft maior illius abundantia , quam in Hilpania. Obferuar autem reéóte Molina dilp. 406: maiorem neceffitarem pecuniz in wno loco , quam inalio Íiue ad merces ibiemendas , fiue ad quáliber aliam negotiationem , fimiliter facere pecuniam. plus valere in vno loco,quam in alio;tunc enimpecunia haber [e inftar mercis lege minime raxarz , cuius valor modo accrefcir, 82 modo decrelcit,. pro vt illius elt maior , vel minor indigentiain yno loco, quam in alio: quare ficnt copia, aut penuria ali- cuius mercis, maior vel minor illius neceflitas,ma- ior vel minor copia mercatorum eam querentium, facit eam in valore crefcere, aur decreícere.eodem modo philofophandum eft de pecunia, Quodeft notandum pro cambiis , quia ita limilites maior, aut minor copia pecunig in vno loco quam in alio, vel indigentia illius,vel copia efflagitantium illam ibi ad cambium in diuería loca, cauía et yt plus pecunia yno tempore valeat in vno loco , quam in alio , aut yt diuerfis temporibus etiam in eildem nundinis , plus ant minus valeat in.eodem loco pro vt in principio , medio, aur fine nmiffaruans plures, aut pauciores funt quí ea indigent, aut cam yelint ad cambium dare.Neque obftar yalorem po: cuniarum. raxacumn elle in Republica, nam hoc folum eft ad commutationem in eodem loco pe- cuniarum pro pecuniis, 8c ad resin eo ipto loco emendas % foluenda pretia rerum; hoc tamen pre- tium lege taxatum non impedit , vt pecunia ha- . beat hunc alium inconftantem valorem , aut com- mutationem pro aliís in diuerío loco. H2c Molina vbi fupra. Tercia cauía ek vendendi modus : fic qui vendit ex ofhicio vt mercator , pluris vendere porelt quam ab aliis vendi foleat, quia, vt rete Lefhíius dub. 4. pretio eftimabile efk, quod curas 82 cogitationes fuas in rebus conquitendis,conleruandis, $: diftra- hendis affidue impendant ; aliaíque multas oe- «caliones lucrandi omitrere cogantur. Hinc fit, vt pluris eftimentur res dum vendende luntá merca- tore , quám dum venduntura milite , vel mecha- nico , qui fortuiró rem: obtiner 8 vendit , € ob prediótam caulam porelt Princeps aut Refpublica alfignare pretiom aliquod pro his qui vendunt ex oa ve illud omnino negetur aliis, in quo caluis qui non vendit ex oficio , non poreft vii peculiariilla conceflione : li veró necá Principe, nec a Republica ralis peculiaris concellió fiar iis e. dl . .. e « y A 4 A a sé 4 , e E ES DA A e A, 4 E qe: o . us , «bo buerit quas mercator ; non enim clk necel iplar creuir. Nec obítar quod minotis in manibus sus e (timentufquia non ideo minoris aftimantur,quia re vera minus valeane foppolita voluntate Bcop= portunirate 'vendendi, fed quia tales nolunt vel melciunt oppórtunirárem expectare, Quibus adde; non ideo polle mercatorem pluris vendere quám lege vel .communi eftimarione Lit prefcriptum; quía in conftirutione pretij habita elt ratio ofhicij ipus mercatoris. Ad hoc eriam caput reducitur; quando res miñutim venduntur ; res enim minuta maiori pretio vendicur,quámin magna quantitate; vr tenent communiter Doétores , quia prior illé modus plus valoris, $ expenfarum ; $e minus vti- litaris vendenti affert. O Quarta cauía elle foler , nouitas, vel antiquiras rei ¿quia omnia nona placent, Se fru£tus preco- ces amplius appetuntur : vel.quia antiquillime, lic ftatue $e móncre antiquillime ,: pluris eftimantur Ob raritatem , vel curiolirarem: pde Quinta cauía elt , lucrum ceflans; vel daimnum emergens , de quibus iam diximus fupra difp. pre- cedenti , quiatunc non tantúm venditur res nuda, led eriam commodum yenditoris , quo non téne- tur graris le privare ¿eriamá res habear precium ' legitimum : ve li quis conftituerer rem ferdare in tempus, vel transterre in locum vbi plus luerares tur, potélt de illo.lucro pacilci derracta eftimatió- ne laboris , curz, periculi, Sc expenfarum , incon= leruatione , vel trranfporrarioné. , Sexta cauía elt , peculiaris quedan affeótio qua wenditor profequicur rem alíquam , ob quam telt aliquid vltra commune pretium exigere.Quod intelligendum clt de affeétione qua quis afficicur, propter Pe caulam rationabilermn me ho- minum prudentam ; tunc enim iuítun eft aliquid reportare ratione damni , quod pativur dominus in priuatione eius.tej, id eftrarione carenúz affectio- nis , qua rationabiliter profequebatur rem. ig á -quiscum deledatione vreretur equo proprer pecus liarem modum ambulandi,( adinftancias rispriuetur illa rationabili deleótationes8z p: damnum carentiz ¿llíus., rete poterit aliquid vl- tra cormmune pretium .exigere 2 nam pecaliaris illa affeótio ex communi hominúm judicio cenfe- tur rarionabilis, $: damnum quod quis rogatus pa- titur in priuarioñe ¡llinszeft pretio eftimabile.Non verú ef intelligendum , quajpdo lécundum com- mune judicium ralis afícOio Hoy eller tationabilis, nec alicuios eftimationis, AE IIA y | An ledens intra dimidium ¡ufti pretij 0% prccet mortalita o tencatar At ad refhitutionet. ¿7 Oncluño elt affirmariva, 82 communis inter Y Theologos 8: iuris peritos, $ probarur; quia ¡uftitia pofbalar equalitaté; led in hac laíi one vio- Jatur eravicer equalitas ergo iulticia , 8 con- [equener cómitritur ecatum lechale cum onere reftivuripnis. Aliñs'fi licerer ledere in pretio; fimi- ; Z 4 liref (ubiife omnia meommoda,, ex quibus eltimadió.. he E : E pe 1 Ml e . "VCDy pz. e E a Br: ñ es ; A E e ) sl > «e ed