BCCPAM000545-5-19000000000000

35. 88. Dip. HL SeXIL quod eftinipla prefixione termini folutionis : eo enimiplo quid affiguar tetminum folutionis mu- ruans ,tacite e implicite cenfetur interuenire pa- tum de refarciendo damno quod contigerit mu- cuanti,ex eo quod murmauerit polt terminum pre- fixum folutioni,fi mutuaracius ft in mora foluen- di,vrrecte Molina difp. 315.eo quód'muruararias Gitcaula illius damni,iniufte debitum retinendo. Secunda conclulio.Pro damno emergente etíam ante terminum folutioni prefixum, licite poteft mutuans aliquid viera fortem recipere , fi hóc de- ducat in paítum cum mutuaratio, Ira commúniter Theologi cum D.Thomaquett.73.art.2. ad 1. vbi air. Mutuantem licise poffe deducere in pattumdam- . numemergens abfolure. Ratio huius elt, quia tale damnum emergens et pecunia eftimabile, 8 di- ftindum ab ipío mutuo,$ vÍíu pecunis:ergo pre- cedente pacto licite porel8z fine víura exigi tale pretium á mutuatario : 2quiras enim iultide non patitur , ve muruans vita mutui (beneficiam quo le privar vía pecuniz fue ad rempus , difpendium aliud patiatur,prafercin (1rillud deducar in paótutn cum mutuatario. Hoc tamen intelligendum eft y quando huiuf modi damnum euenir mutuanti ex eco pracisé quod mutuauit, 82 pecuniis mutuartis careat:quare li mutuans apud le retinear alias pecunias otiolas, quibus poffit tale damnum reparare , non tenebi- e tur mutuans illud damnum reftitucre ; quia illi. non contingit ex eo precise quod mutuauit, vt explicatum elt feftione precedenti. Ex quo infer- * tur, pro damno emergente quod contingit mu- tuanti ex eo quod mutuauit anze rerminum folu- cionis quando debitor non eftin mora foluendi, (i non eltdeduCtum in paótam, non teneri mutuara- rium aliquid foluere vitra fortem in foro con- fcientiz,verete Navarr.num.2 11.8 ratio Az (i damnum emergensin pagtum deduceretur, for- e o lr, Ap o talle mutuatarius noller cum eo onete. mutuum aceipere, neque illi forté cum tali onere expedirer recipere muruum : ergo vt mutuatarius teneatur relarcire damnunm emergens, debebat hoc in pa- Bum deduci 4 mutuante explicité , vel faltem im- plicite : alias (ibiimputermuruans;ac proinde non precedente pacto , mutuatarius non cenfetur cau- fa,neque occalio talis damni,ea ratione , yttenea- tur ad reftitutionemillius. | Inquires, an (i mutuans mutuet , nullo prefixo termino folutionis, $ ex mutuo aliquod damnum emergar muruanti,teneatur mutuataríus tale dam- num in aliquo cafu refarcire.Relponderur Íub di- finftione , vel enim muruatarios eltin mora fol- nendi in hoc cafuyvel non.Si elt in mora foluendi, renetur relarcire damnum inde, flecutum mutuan- ti.Non tamen ecit mutuararius in hoc calu in mo- ra foJuendi, ni poltquam muruans ab illo perie- rie debitum ; poltquami vero ¡am periit , iam mu- tuatarius el in mora foluendi. Et ratioeft, quia quimutnar nullo przfixo termino folutioni , mu- tuar v[que dumiple velir petere , vel murtuatarius velit loluere;quare poc petiit mutuans, iam elttranfadtus terminus folutionis , mutuatarius cenfetur efein mora foluendi. Si autem mutuata- rius on eltin mora foluendi, Écut non cenfetur effe ante repetitionein mutui, philofophandum eltiuxta predióta:; vel enim mutuans deduxit 1n patum,qudd muruatarins teneretur foluere dam- num,quodilli prouenirer ratione mutui , quandín ipfe mutuans non petierie mutuum ; vel mutuata- cius non redderet vel nom. 'Si deduxit in paítum, . 263 tenetur mutuararius reftituere tal damnun proinde liciré poteft ¡llud recipere muruans y: lortem. Si veró non deduxit in paótam, neque Le- netur tale damnum reddere fnutuararius inc > (cientia , neque mutuans licite porelt illud rc-. cipereitito?>: | Mes. Ex hisinfero cum Leño cap. 20. dub. 13. ici de tum elle ratione pericnli forris , vel difficulcaram, aut expeníarum , que in recuperanda retinentur, aliquid vlera lortem exigere. nam conlicere icin. tale periculum elt pretio eftimabile ,'vt fi mutuer. homininon laris noro,aut dubiz fidei , aut fi pro- babiliter timeat magnas meleftias in recuperanda lorte : ergo tedte potelt pro eo pretiuml exigere; iuftum enim eft pro eo quod pretio elt (timabile, Í1 precium exigator, Requiritur autem vt pericu=. lum (it yerumex quo probabiliter timeatur in- commodumy hec ¡refert fi poltea forté damnum nullum eueníat , quia non pro iplo damno futuro, fed pro periculo damni paétus ett. 'Requicitur etiam vt non! plus exigar ratione huius periculi, quam ipíe alteri veller dare pro ralis periculi re- demprione. 10 oo E AR Secundo infertur , licitum elle pacifci , vembs, tuatarius ad terminum ftatutum non reltítuerit, aliquid (loluatin poenam fue morz vltra fortém: cúm enim debitor qui et in mora foluendi peccer contra iufticiam retinendo alienum, feu alteri de- bicum ,dignus eft poena; ac proinde ex partium. conuentione poteft illi apponi : ficut foler impo-=- ni poenaei qui á contraétu refilierit. Requiritur auremgvt debitor yere fitin culpa. nam hi calu fa- Ctus (1 impotens,non tenetur ad pornam, 8 etiam quod hac poena fit moderata , $ quod mora fit notabilis,8% non rantúm vnius dici,aut vnius heb- domadze, Deberur autem hee poena in foro con- [cientiz anteriudicis fententiam, quia debetur vi pacti inter contrahentes initi;cúm aurem fit poena conuentionalis,non deberur antequam pars petat: ficut nec legalis debetur ante iudicis fententiam, Quamuis oppofitum non fit improbabile , vkexi- ftimar Diana part. 1. tradt, 8. relol.29. Nimirum hane poenam foluendam non elle ante iudicis fen= rentiam , pro qua citat Sancium, Nauarrum, Lef= (sum 8 alios ; quia hec viderur intentio contra= hentium,niá aliud exprimatur. 0 SHO TUMIMNED: An cofirarima teneatur ad reStitue; onem, CO affitmativa$£ communis inter Doctores , per traditionem víurarum non transferri dominium in mutuantem;ac proinde teneri adillarum reltitutionem, tam in pb rea- li,quám mentali. Er probatur ex textu in cap.Con- fuluit,de vfuris, ibi:0/urarium mentalem e/[% inducen- dumin anima ¡udicio,id eft ,in foro confcientiz, ad restituenda que accepit per vfurá mentalem;ergo vlu- rarius mentalis non acquifiuit verum dominium rei acquilita per víuram: alias non teneretur ad illam reftiruendam in foro confcientiz.Ex quo fe- quitur , potiori jure vÍurarium realem non acqui- rere dominium rei per víuram comparate, Se tene- ri in veroque foro adillam reltituendaí». Et rario huins e(t , quía traditio talis reinon eftomnino - voluntaria , vt autem rransferretur dominiumin muruantem per talem tradicionem, deberer efe 'omanino yolantaria; cúm nullus alius titulos8 cedar ex parte muruantis , racione cuius pollit ad illum e 90.. 91. y