BCCPAM000545-5-19000000000000

cur vnaminus habear,quanx habere debet in com» mutacionibus $4 concragtibus humanis, Hec áu- zem obligario.ex lufticia duplex et; vna natutalis rantúm,non vero ft civilis,hoc eft, qué oritur ex ipía patura reí, nec iuris politiui ftaturo impedi- rursiure tamen civili non fovetur eo quod propter illam obligationem non velit concedere attionem aduersus illum in quo talis obligatio naturalis exiític , v.g.. Si rem vendidifti maiori pretio quam valebar,led non vltra dimidium , teneris ex iulticia relbituere exccffum ¡ulti pretij: fed nec ius ciuile, nec Canonicum,concedir emprori ationem con- tra te,ne Ícilicer lites multiplicentur. Alrera obli- gatio elt Gimul naturalis 8% civilis, illa fcilicer,que fue ex natura rei oriatur hue fuppolito iure ciuili, ue Canonico,ab eo ramen fonetur , concedendo liberam actionem lelo contra cum , qui illa obli- gatione adítringicor , v;g. (1 vlrra prerium lege ta- xXatum triticum vend Mifti, ex iultitía teneris refti- tuere excellum pret], 8: emprori datur aétio ad- uersús te, vt illum exceffm ei reftituas : idem et á vendidiíti rem viera dimidiom iufti prerij. Ex prediéta eciam diffinitione contraétus in- fertur, quomodo inter fe differant contradtus ,:8£ quaí contractus;im hoc enim licer confurgar obli- gatioex vtraque parte , non tamen coníurgir ex pacto 8 conuenientia parcium, led ex aliquo ofh- cio, 8% faíto licito 8 henelto : huiufmodi elt ofh- cium tutoris,curatoris, negotiorum geftoris,iudi- cis, Aduocarti,teftis, Medici yartificis , 8 milium, qui omnes obligantur quali ex contradtu, cúm pa- ¿tum quidem non interfir ¿id enim zquum elt, de iufticia poftular. Er volunt nonnulli oMigarionem reftituendi qual ex contraétu in prefatis officiis, non tam fundari in ipía quafi contrahentium vo- luntate debira, quamuis nonexprella; led in legi- timis aciultis legibus, aut recepra confuerudine, que ita ramen vim obrinear legis , ve ius jufticia. commutatiuz erga alcerum rribuat. | Tercio APO pro quocumque pacto ,fiue ex eo oriatur obliga! rio , fiue non. Etin hoc feníu donatio eriamí A traditione incipiat,appellatur contratus;; quia li- cet tunc nulla oriatur obligario, ve prediximus, quatenus tamen ea transfermr dominium, inter- weniente confeníu tam donatoris ad donandum, quám donatarijad acceptandum,paítum elt arque contradtus in hac lata fignificatione. Er fimiliter acceptilatio , Ícilicer quando debitor interrogar fuum creditorem,habear ne folutum, vel welit de- bitum remitrere > Se creditor relpondet,acceprum habeo, feu remitro, 8 ea de canía extinguitur de- bitum pracedens, nam quamuis ex huiulmodi ac- ceptilarione nulla refulter obligatio , quin potiús ¡difloluatur preeterita , qua debiror creditori tene- batur ; quia ramen fit interueniente conlenín cre- ditoris debirum condonantis , 87 debitoris condo- ¿nationem acceprantis , merito fortitur rarionem contractus in hac tertia (ígnificatione. Circa lecundum,, fcilicer quoruplex ft contra- GtusSorus 6.de iultitia,quelt.2.arr.r. ponit feptem Ipecies , (1 propric-loquendom (ic, quas in hunc modum colligir. Namin bonis externis tria fpe- Etari polfunt , videlicer dominium rei,vlusfruétus. eiuídem, aur vfus nudus. Circa dominium triplex contractus veríati pore(t. nam (1 res prore aliene- turydicitar permuratio,(eu cambium. Sipro pecu- la transferatur , dicirur emptio , cuius cortelari- venditio: fi vetó in alrecum cransferatur reddatur,dicitur mutuum.Girca vmirur contractas adhuc latiús, - fettur,quales funt commodatio,locatio, 8: reliqui. aut recompenÍatione x ¡uftitia, Ser L. vías rei,nongr duétio. Víu quidem quoad dominium direétum , iftud eniaa h apud te maner , led tantúm quoad dominum SN viile, Teo 7 mea yO qe 40 lij generaliús fic colligunt fpecies contradt 9 > fumpti in lariori Ggnificatione. Dicuntenim , ir E ei contradtu tria poflunt confiderari,ftilicer perlone ,;; Ni contrahentes,res,8 aítio. Exparte perlonz divi. e ditur contraétus in divinum, $ hamanum, Diui- WA: nus eft,qui cum Deo fit, vt in profellione Religio- AR nis: humanos veró qui fit cum homine. Ex parte PASA rerum alij Ñunt circa bona animi, alij circa bgna A EY corporis , alij circabona externa, Circa bona ani- ¡ Po y mi fiunt mulris $ diuers modis, v. g. inter pre- e A ceptores-S difcipulos, inter confulentes $e peron- Cid tes coníilium, Sec. Circa externa bona diuidi po- telt contractus ad divifionem bonorum externo- um.» vr circa dinirias , honores , $e. ex parte de- o "mum actionis diuidi poreft contraétus , per pra- ' prios,improprios, 8 impropriilimos. Impropriif- Íimoi Íunt , quando ex neutra parte oritur obliga- | tiosted potiús difloluitur que fuerar prids concra- Mall Eta, cuiufmodi elt acceptilario, qua quis liberatur. | 2 debito,per fiótam folutionem fimulante credito- a re ibi debirorem foluille. Ad improprios preter "A. alía reuocantur erjam ¡lle obligariones ,que di- da, cunrur qual contradtus , cuiulmodi funt que ex 0 aliquo oficio conlurgunt, y. g. ex tutela ,82c, we pradiximus. Inter proprios veró precipue nume- rari poflunt feptem illi ex Soto adduéti ,ad quos reuocari pofluntomnes alijcontractas.. ? | In primis enimad primam [peciem,fcilicerper- 9 4 amutationem , reduci poflunt. quatuor illa genera contraétuum quando innominati exiltunt ,que > recenfentur in l. Waturalss, Ef, de pralcripris yer- bis , fcilicer do vt des, v. g. do equum yr des triti» cum : do vt facias ,v.g.do triticum vt colas agrum:; 1" q facio vt des,v.g. c olo tib i agrum vt des mihitriti- 3 cum : facio vt facias , v. g. colo tibi agrum vt do- mum mihí edifices. Er lub affirmarivis intellige etiam negativos, vt, facio ve non facias: do venon AN facias. Ad fecundam [peciem,fcilicet emptionem, Pi EEN reducuntur contractus focietatis,8% affecurationis. | P Interdum etiam ex permurarione 8 venditione fir E Gus mixtus , quando res vna permutatur EN ia viliori,ac pro certa infuper pecunia fip- | AM defetum vilioris ,tunc enim contraétus | E E Sl : AO 11, : ptio,mutuum,donatio,«% ineos quibus non trans- NN IN at o q Item contractus diftribuicur in Iucrativos, Sí one- 8 rofos. Lucrariai funt , qu bus abíque vllo onere, cion (ed meré gratis aliquid alicui remicritur,promietitur,vel dacur; yr - donatio ,acceptilatio, commodatum quoad vfum A rei. nam licér commodatarius teneatur rem. com- modatam reddere , tamen víus mere gratis conce- at Y. 4 ditur,