BCCPAM000545-5-19000000000000

228 Tractatus X V 111. De Reltitutione. Secundum eft, vt fiat occulre, falrem ex intentio- Li E, etiam eft huiuímodi reuclario, criminis veri ne derrahentis : fi enim quis in prefentia detra- Occu El, quando cenfecur neceflaria ad cuitan- har , non erit detraétio, fed contumelia. In hoc ) graue damnum proximi, vel etiam iphus j ergo differt detraétio a contumelia, quod detra- crim; no! L) yt red Leffius lib.2.c.1 1.dub.9, étio fit occulté , XX in abfentia: 82 uia detractio eN “Ontu ne ia veró eft contra honorem, ficur de- directe ledir famam, 8 contumelia honorem. Ex tradtio contra famam ; ac proinde eltiniufta hono- quo fir contumeliam , cateris paribus , elle gra- EA ¡mmminntio facta aduertenter; vel, ytalij volunt: vius peccatum detradtione , cúm in prefentia , peccatum que vel diétis, vel fabtis 6 irrifionsbus , in magis contra voluntatem parientis fiat : Áicut ra- pr d la alicuica , honorem ¡llius violamws, Ef ergo | pina eft majus peccatum furto s ilud enim fitcum co 0 ime. ia Íicut rapina relpeGtu furti, S£< ideo fit manif efta violentiayfurtum vero clam 8 fub dolo. ra p lentem,8 in eodem aétu potelt ele ma- Ofto autem modis poteltficri derradtio , quatuor * detraCtionis 8 contumeliz, y. g. (1 occultum quidem direAe,8 quatuor indirete.Diretcim- —Vitium alicui obiicias in prefentia aliis audienti> ponendo crimen falfum, amplificando crimen ve- bi 38, Eft eriam peccatum mortale ex [uo genere; 82 rum., pandendo crimen occultum , (iniftre 3 ] d ) ad Rom, 1. contumelioli dicuntur, dati ín pretando crimen alterins faítum. Indiredte; 'Ñ pr mm fenfum, Porelt vero elle veniale ; propter ndo redte facta vel dotes alterius; exten nand - —defeótum plenz aduertentiz,vel ob leuitarem ma- naalicuius,racendo bona illins; frigidelaudan- —teriz atrentis circunftantiis perlonarum, vt de de- do fatum alterius. : o altione dicebamus. 3. Ex luo genere detraétio eft peccatum mortale, —Contumeliaergo fit, vel verbo, vel facto , vel Jenias homicidio, grauius furto ex D. Thoma —quelt.73.arc. 3. Nam fama majus bonum elt Prouerb. aa. cunia Prouerb, 22. Melia ef? bonus nomen , qua Eccli. 41. dinitia multa, 8: Ecclelialtic. 41. Bonum nomen pre: : ponitur mile thefauris. Elt autem minus peccatum quám homicidium. nam eo grauius eft peccatum quo majus et nocumentum quod inferr homini- bus. Vnde cúm maisfit bonum vite quam bo- num famz ,cúm hoc fit bonum reparabile , illud veró nequaquarm, manifefte conftar detradtionem elle peccatum leuius homicidio, Quód autem de- | tractio ex fuo genere fit peccatum mortale, etiam Matth.s.. patet Marth. 5. Qui dicit fratri fuo , fatue”, res erit 5 ledit enim hominem in grauí, 8 notabili illius bono , nempe fama quod, vt dixi- mus, excedir bonum pecuniz. Aliquando tamen poteftefle detraftio veniale peccatú,vel ex defeótu aduertentiz plenz, vel ex lenirate mareriz , que artentis perfonis eft penfanda, Se habita ratione damni fecuti, nam quod elt lene damnum relpectu vnius perlone ¡bel alterius eric grane. v. g. dicere de homine vili , efe mendacem, erit venia- le : dicere veró hocidem de graui viro, vel Reli- giofo,eritmortale ; quia relpetta huius maximum elt dedecus, 8 grane damnum ; ficut dicere de ali- quo graui viro ele Indeum, vel efe illegitimum; leuitas ergo , vel grauitas materiz detractionis, confideranda eftin ordine ad perfonam que infa- matur. nam dicere de aliquo milite efle concubi- narium , vel de alio elle fuperbum, regulariter lo- uendo, non erit mortale ; quia miles non patitur etrimentum,cúm non (11 turpe illiin mundo elle conicubinarium, licut et profirentibus vitamreli. giolam,aut facerdotium,aut virturem. Deinde di- cere de aliquo quód eft fuperbus , non elt dicere peccatum de illo, fed inclinationem ad peccatum; ac proinde non videtur mortale, 9. Detradtioetiam quedam eft , per quam falfum crimen alicui imponitut ; alía veró per quam oc- cultu erimen,verum tamen, reuelarur illius,qui habeba: bonam famam, propter norantiam talis ; cfiminis apud alios,S erat in polleflione bonz fa- me., que illi rollitur manifeltatione ralis péccati Dccult, Sita et minus peccarum quám prima. Nunqt am tamen eft licivum crimen fallum alicui imponere ; aliguando veró licitum erit.detegere ¡men veran occultum, v. g. ad perendum confi- lium a prodente '» modo fiar cauté quantum fieri poflir, nec adhibeantur plures coníiliaris quám ft opus : quod Prelari maxime aduertere debent. E Al -¿Jetipto; quando fit verbo, dicitur conuirium, im- —¿propetium , malediótum. v. g. quando quis alteri -defeétus moris , vel naturz , per contemptum, Se pr , A $e A, lo cOOT robrij, obiicit, vecandoalium furem,gib- bo d , 'cacum, (purium , mendacem : fue hoc fit | verum , hue fallum : quando per contemptum di- citur ; licérioci canía fepe non foleat eflé pecca- tum, ni alter contriítecur , vel irafcatur ; tune enim erir contra charitatem. Aliquando etiam li- cer propter correctionem , vel dif plinam , iuxta illud Pauliad Galar. 3. O infen/ari Galatea, quis vos fafeinanit, 82c. Aliquando etiam conuitium infe- rentem, licet alteco conuitio veluti repercutere: quod ramen deber fierk' cum moderamine incul- are tutela : 8 quando fuerit nece(larium proprer blemas contumeliofi ad infringendum tumentem illius animá, ne comuitiis 82 córumoeliisinfolefzar, $ affuelcat:iuxta illud Prou.26.Rcspode hulto imxra Prultitiam fuam , ne fóbi apiens videatur ; vel quando fuerit neceffarium ad ini riam repellendam , vt cúm dicitura icu ¿Fur ; Sí elrer refpondet, menti- ME > 4 K 2 “e ris: ad quoé ys de e 10d requititur maxima prudentia; femper enim illicitum elt propria audtoritate iniurias vin- dic: rez! el falíum teftimonium alicui imponete; vel defeftam (ue publicum, fue occultum per modum Vindióte conuitianti obieétare. Itaque mdicer , ve (1 me larronem , aut ludeum ap- lerjdicere eum ele mendacem; 8: ad Infirman- melas dem ¡illius mendacia detegere: non ta- 1 i e, i dl , + tí me concubinarium appellar, eum la- $ i añ care : ficur illicitum elt percutientem oc enim eller vindicare, iniuriam d E pa AN Ñ . . , — ¡Quando contumelia fir Ícripto,animo infaman- di, dicitur| lus famolus ; 8 componens illam, _vel ede ved inueniens, $ non lacerans, fed ma- mifeltans, In iure punitur capitis. 1.1. 5.445. A de MU AA intueiis,801. 1.Cod.de famofis libellis.Qod intel- Jigit E, ú rimen obicétum in libelo fir rali porna digmtm quod debent aduertere confeffarij, ye on abloldant habentes huiufmodi libellos famo- 0 ; 8e pra pue in Regno Ara Onix, Nauarre, icitcun! liber quidam famofus in quo no- ntar male Tudaifmo ; qui tamen falsó hac nota star ye pátes experientia in mulei Ss examine eridices integerrimos, Sí =quiífimos Se fumma diligentia, 3 in iudicio contradictorio, Conturgelía fit fadto,quando quis propter con: temprum - rat alium, vel fuíte , autarundine percutic; E Gal.3, Prouerb. 2 12. Lis