BCCPAM000509-5-09000000000000

E y e 22 E ÚJEM NE ys: A ) A RA e 4 1d Pe EN TE E F 0 a e mua a A >, E rs A Y >: A de an. a - Hg > A a $ > 3 ” es A pi 3 E A A qa br E a e E a ES A ia ES e ns e 78 . : y . : EPR pa do 8 da a ... nn lá o 2 A A pu e A DD 4 y . 4 1d qe . y y AR E Mes : ER e L? * > h S. ' 218 Tractat us XVIII DeReltitutione. nature elle oecupantis , 8l ¿ quiafecun- dim hoc ius, non eft rario propt: quam hac bo- na potius int huius, quám ¡llius; peproinde de il- lis philolophandu ea e e thclauris dice- mus infra, Ira Nadarra ade Reftitut,cap,2. dub.y. S« Toletus lib.5, cap.18. vbi aít , communem fen- tentíam oppofitam , dicentem , hec inuenta elle danda pauperib as , nullam habere rationem ,ne- que le mmanam hoc difponentem ) A pre= cipientem, Nam cap.Ciom tamen, de víuris,loqui- tur de debitis ex víuris , quando ignoratur domi- nus; hec enim debica funt danda pauperibus ex dilpofitione Pontificis: quare hec difpolitio tan- fúm eft in illa materia, parriculati, $ non com-- prchenditinuenta, Quoód li aliquando in iure di- Citur fur qui non: reftituic inuenta , intelligicur, (i non faciar diligentiam ad inueniendum domi- num, yel quando retinet cum animo non refti- tuendi, etiamíi apparear dominus,8 hec fententia elt probabilis, 8c tura, Sitamen per Papam alicui hzec bona applicentur iD , deben - dari illis , quia lex fuperioris deber feruari. Qudd 11 Pontifex alicui hec bona applicer , 8: Princeps aliis perfonis , debene dari ¡llis quibus per Papam applicata fune; quia Papa eft (Íupremus Princeps in Eccleña,$z eam gubernar in ordine ad finem [piri- tualem , 82 fapernaturalem immediare: Princeps veró feecularis in ordine ad bonum politicum 82 - Ciuile, gubernar fuum Regnum. Finis autem Pape elt excellentior, $ elt caput Reipublica Chriftia- nz; ac proindeillius ES in ordine ad finem lu- pernararalem,omnibus legibus Principum (ecula- sium anteponendz lunt. 3 RO al Quomodo acquiratur dominium in thefauros. recaen ct, metalla auri Y argenti , 6% (¡mili inuenta in loco privato, elle domini lo- ci illius tanquam fruétus sida risa elt dominus. Ex legibus tamen humanis quedam pars foler ap- plicari domino talis agri, 8e quadam pars Regi, 8c pars etiam inuentori, lare tamen naturz , que in- ueniuntur in loco communi, funt primó occupan- tis, Quamuis autem venz auri, argenti, ee alio- sum metallocuíh magnx zltimationis , iure com- muni , vel gentiam applicentur Regibus , vel per leges particulares Regnoram, quiaita expedir bo- no commauni,aihilominus,quando liqua lapidici- na inuenigur in agro Petri, v. g. elt Peri ,ctiam per leges humanas,quia huiulmodi venz lapidum non Íunt tanta eltimarionis , 8 ¡ta computantar: cum ipfomet agro,8z veniunt in acceflionem agri; atvenz auri,vel argenti, 8c. non veniunt in accel.. llonem agri ex iure humano Inftit. de rerum dim. nifione. Et quía vena ¡fte lunt a natura in bonuny ¿publicum,8 non priuatum deltinarz , 8% dificilli- mé inueniuntar; ob quam caufam licer quando ueniuntar in agro Perri,eflent ¡plus Petri fecun- dúm ius nature tanquam fruétus iplins agri, 8 quanc > inueni tur in loco cominuni , € ffent pri- mo occupantis leci adúm idem:ius nihilominus ¡uftis de caufisperleges humanas applicantur hu- e f ¿ da SS A . loc bli iufinodi metalla inuenta, fue inloco publico, ue . : EST es AI a Sy priuato, Regibus, 8: Pri 2! ibus, $cin hoc dife. zunt hujuímodi venz ref e te in talibos locis, a thcfauris inuentis in cildem locis. nam thelauri abíconditi in ¡lis ,non funt frúdkus illoxum loco- ”e | ris, fed applicatur cid com; thefauras enim nihil aliud cft , quam vetus -quedam depolitio pecuniz , cuíus NON EXfAr me.. ¿otia, vtjam dominum non habe2t , $£ nomine '¿pecuniz intelliguntur aliz opes,v.g. Catena, gem. mz, nummi aurci,vel argentei,8z fimilia, 8e de his thelauris c(t difficulcas, an Ánt primo inuenientis «vel cuius (nt, 4 In quare dicendum eltloquendo de thaulauris propric diétis , 8 non de illis qui deponunntur ín ¡saliquo certo loco ad cuftodiam ¿quorum dominus ufacile Íciri potelt,iure narorali 82 gentium, elle in- ¡uentoris occupantis , li inueniantúr in loco com- -. $ o muni;que enim nullias funt,fiunt occupan» sis, Jus tamen humanum circathe diípoíuit, An Inftic, de recam diuilione , 81. vnica, Cod. de thelauris, Ex quoiute chelaurus inuentus in loco Ccommuni, totus elt inuentoris, inuentus veró for- tuitó in fundo alieno diuiditur, ita vt dimidium fit inuentoris, 8 dimidium domini fundi, Si veró de indultria fir quelitus $ inuentus fine confenía domini,totas eric domini:quámuis nou fit obliga. tio in.confcientia totum dandi domino : nam illa dilpoficio iuris ef poenalis,puniens iniuriam quam inuentor intulit domino fundi, vt fatis aperté cola ¡gitur ex verbisilegis , videlicet,Quod 1415 compel- Latur totum dominum reddere. llud enim verbumn compellatur , indicat legem elle poenalem, 8 com- pullionem ¡udicisjelfle expedtandam, Sicque ante ententiam fufficier dare dimidium domino fundi, Quando veró dominus confenít,vt quereretur in Íuo agro thelaurus ,tunc: ftandum eft pago inter ¡plum dominum 8 in entorem inito. Quód íi nul- lam fuit paítum,erir totus inuentoris,quia videtur in eo calu dominus condonalle.Vbi oblerua,quan- do ager in quo inueuitur thefauras , haber duos dominos , yidelicet direAum , 82 veilem in calu illud quod elfer dandum domino,dividendum efe inter dominum direótum 82 vtilem. Quando vero chelaurus inuenitur arpe magica, non eft inuento- có in poenam deliéti, ex l.vni- Citata 0 lex cum (it poenalis, non obligar an- irca hac tamen omnia infpicienda femper eft solirio legum que feraantur in aliquo Regno, ue hnt iphus iuris communis, ue ediicollició iplorum Regnorum. Ah weró leges decernentes,vt atus thelaurus inuentas fitRegis, referuata tan- ; 3 PE tum quarta arte inuentori , feu quinta , obligent ante indicis lententialn ¿ negar Leflíus c.s. dub.17. num, 66. qui Cúmiure nature thelauros (it inuen- toris, videtur nimis durum y vtrotus Regi applice. tur, Oppofitam fententiam-tenent Couarr, 8% Sas lon. 3.2. quzlt. 66, art 5. 8 alij quos ipíe citar, 8c Molina tom.1.difp.56.quorum ratio eft , quia licer ftando in Lolo jure Communi dz gentcium,thelaurus lit primo inuenietis; nihilominus ius civile reGe , ltatuere potuit , vt qui thelaurum in fundo aliena Tepcrirer , tenererar dimidiam partem porrigere domino fundi , 8 qui deindultria inuenirer, tene= terur cidem totum tribuere, yt prediótum elt : cur. 9 non poteít ftatuere vt thelauri inuenti perfin A egos d fultinendum pondus rd ica maxime cúmiure naturali tencantur defen- L' h hac re dilpofitioni legum ciuilium. llad autem haber maiorem difficultarem, an qui Ícit in agéo alieno latere thelantum , poffic lin cite 8 fine obligarione alicuins reftitutionis, el re agrum ¡llum communi pretio, ac li ibi non 12 Regna, Se popolos, 8: pollint ad id infta teibuta imponere ; quare ci amor eflein o.