BCCPAM000509-5-09000000000000

51. 52 53. Juriola domino rei, (1 forreilla aliena (Gt : GA a pretio pro illis dato,vel bi retineant li non com- patuerit ¿ hac enítm elt rationabilis voluntas do- minorum.E contraveró qui extrahunt a piratis na, ues onultas mercibus 4 Catholicis captas , tenen- tur eas dominis reftituere , vel heredibus corum, vel pauperibus in defetumillorum ¿deduáto pre- £: tio laboris 8: periculi,cui le expolucrunt. ; Quoniam veró contingere pote(t, vt qui bona fide rem pollidet,incipiar dubitare an fir aliena:: G adhibita diligentia circa rei proprietatem,non po» tuerit veritatem cognolcere , reété poteít totam rem habere 8 conlumere, Ita communiter Doéto- res, Et ratio e(t,quia in rerentione $e poteltate re- tinendi rem illam , ex iultitia preferri deber ile, qui preltantior eft iniure , (eu ius preftantius 8 eficacius haber : fed quando inter aliquos elt du- bitatio de iure propricratis alicuius rei , polleflor bonz fidei haber maiorem rationem iuris : ipía enim polle(lio bodió 30 i eltius quoddam , quod non habet alter, de cuius proprietare dubium ell: ergo-quando eft dnbium de proprietate, ¡lle qui bona fide rem pollider , quoulque per lententiam aut per aliam yiam de propricrate coníter , ¡ulte poteft remillam habere, 8 illa vri.Et confirmatur ex vulgari iuris regula,In pari cau/2melior efi con- $ CASO $ Aitio poffidentissled quando inter aliquos ct. dubi- tatio de proprietare rei, interim par cft illocum cauía : ergo interillos melior elt conditio polli- dentis,vt Ícilicer polfit rem habere , cum onere ta= men reltituendi quando. veritas conítiterit. Qui veró rem mala fide accepit dubitans elle alienam, tenetur adhibere diligentiam ad allequendam ye- ritatem ; quodli faéta diligenti inquiftione non pollit veritarem inuenire , tenetur reltituere cum fruCtibus ad ratam dubij , inter eos quorum elle dubitar,ficut malz fidei polfeflor : (1 veró perfona _ Áit ignota,reltitutio deber fieri pauperibus. - ¿Similiter poflellor bonx fidei dubius de pro- prietate rei, pot adhibitam debitam diligentiam, 4 cognofcit mullum elle periculum , ne inueniatur dominus, $e illam exigar ab emprore, honelte po- telt remillam alienare,vel vendere; hec enim ven- ditio nec eft iniuriofa emptori , cui cognofcitur nullum po(Té euenire periculum; nec etiam ell in- uando enim adhibita diligentia polfeMlor bone fid bitaran fit res fua; quemadmodam poteft illam confumere , poteít illam diftrahere. Nam ratione .pollefionis prefertur Ni eRA veró agnofcit ele pericu ene aliquando inue- niatur dominas rei, qui illam tanquam fuam ven- dicet,non poteít qui illam habet cam vendere non admonito emptore de periculo euiétionis : huiul modi enim »cricaloi e fecus venditio eller dolola,ex qua oriretur obliga- tio relarciendi omnia damna ,que ex tali vendi- Hone orirentur, pc TS - Exquo etiam infercur , quando liceat emere ab a. : . . AA SS a lo rem de A dubitar anillius fic, Aut enim atio cft de lola proprierate, non autem de lione fid ei aut certe de vtroque fimul eft tatio.v.g.fi quis dubiter,an venditor mala fide de proprietate , non veró de bona fide illam em re;ficut enim venditor in dubio ratione 5 polTeffionis,potclt rem habere:fic eriam poteft ins Íuum in alrerum transferre, titulo jufti prerij 8: vés ditionis. St vero quis dubitet eriá de bona fide ven= ditoris,non poteft ¡llam emere,vt in polterumtan- Lud. a Cefarangulla Tom. pofter. ' > ? . 2 ; e ; E 9 » ES | Dip LS Vic. 7 3 e Sl * 3 ú .. , e 4 ] É y En -tuendi, ctiam éta re vii pollit. Si. efeGtus quidam el rei; qui _nocete pollir emptori , 8cidso illi manifeftandus: y rem habcar , Se vendere velit. Si dubitatio - one venditoris, honefté quis poteft rem a aria di 7 e AS es” E A 1 4 ; > 2 z AEREA 2 7" - , > => E e A sé , 03 , $ E SA ARA pá EA ei O ES e (5p List E FAFVO Ey "/ ñ : tens ee o pel Pr , 4 quam fuam habear hutuí di , di LaS : nido ¿hutuímodi enim dubium con emat,primum quidem deber adhibere diligentiam, vt veritatem agnofcar:G veró adhibita diligentia dubium adhuc perféuerar , iudicandumeft de illo perinde ac de aliis,qui mul dubitant de proprie- tate | (feffione,qui non poflunt rem totam te- tinere, led debent diftribuere illius valorem inteé illos de quibus eft dubitario, EC 710 VI ' An adobligationem restituendiob iniuftam acceptionem,nece/Jaria fi culpa 1m> Juftitia mortalis. e A rellimaioMin aC diximus,eh 4) cx iniulta acceptione,quaudores aliena elt ac. ccpta contraiufticiam ex parte accipientis, 82 re vera in acceptione commilir formaliter iniultis tiam accipiens:(iue per quam proximas eft re ipía le(us,vel damoumilli eft datum. Dixi reyp/2.Nam 1i damnum in re non eft faétum,licer fuen yolun= tas lud faciendi,non po ad reltitutionem:res quiritur ergo vt proximus fueritre¡ yes itiam leíus. Ex quo fit,ad obligationem relti= riam elle culpam aliquam « uz proptiam habear rationem peccati,8e turpitudinis Nam,yt reété Ari» | Apis Heblapncin 6% e ocio a te, eft (pon- : 5 lederc, 8% cum > e OS DIE, gi » " e cum [ciencia cius quod fit : quod qui- dem non potelt contingere line peccáto, 82 repre- henkione cius qui operarur,Et ratio e do huiulmodi nocumenta inferuntur fine pecca= to y obligatio reftituendi non oritur ex contradtu, q nullus eff;riec ex re accepta,cúm ea non exter, ed poriús deftruatur : nec Has ex ¡niultitia vo» luntaria eius,qui infert nocumentum ; ergo quan- do nullum eft peccaram , nulla elt obli atio refti quis caufa (it phylica ne quod aliis infertur, AAA Led - - Pro cuius tamen intelligentia ro elt, -culpam dupliciter a Doétoribus dici, Ícilicer theo- logicam,8 iuridicam. Culpa A dan elt ope= tio libera contralegem , ac proinde faéta cum ea aduertentia $ cognitione ,quz requiricur ad tut= pitudinem,8: peccatum. Culpa veró iurídica dicia.. | tur negligentia , vel omiflio eius quod faciendum eller adimpediendom damnum alicuius ; ue: negligentia accidat cum peccato , fiue abíque f cato,rarjone inaduertentiz, aut ignorantiz:cx culpa iuridica rarione contradtus fepe et ob tio reftituendi,etiam line peccato £ culpa ch A -gica,vtinftá dicemus. Ad reltitutionem tame cu- lus nece(fitas non oritur ex contragtu, fed ex folo noqpmento,peccatum 8: cul patheologica fempes Decade, +, | il ex-hoc principio quod generale eft in hac eS 4 A E pi e ' > SSA A | ; - Colligitar primd,illum qui infert nocumentum ex ignorantia inuincibili, non teneri ad reltitotio- nen , quía huiuíimodi ¡ ignorantia quis excufatur4 A AR SS a peccato , fine quo non sg elle obligatio rcíti= tuenc x nocumento illaro. Ex ignorantia autera inuincibil operacur ile, quí nulla racione cogitas uit in fia operatione efle aliquod perienlom cono era dle rum, alioquin non operacutus ti (mile: pe. ! ricalam elle agn nifler:vel certe li de periculo € o- gitayic, adhibuit tamen remedía QUE le cundúm 'ptudentiam debucrunt adhiberi , ye dampum al= PO reddas * ¡ 3 E dd oritur ex iniufta acceptione, neccffas | mm habet periculum inferédi iniuriam domia + BO Eel.Quod li quis cum pordidileacione tem . 56