BCCCAP00000000000000000001795

é-jechinka, é-jetüinka, é-jenainka: estuvo, estuvieron, había estado, habían estado é-shinlrn, é-züinka: estuvo é-shje, é-züje: estaría é-jüshje, é-jüzje: estaría é-shinkaje, • é-züinkaje: hubiera estado, habría estado é-re; si hay, si está, si están é-renka: si hubiera estado, si hubiera habido é-pa: cuando haya, cuando esté é-iuaya (éihuaya): cuando hubo, cuando estuvo, habiendo estado é mata piá: estáte tú é mata jiá, é jumáta jiá: estad vosotros. En la forma negativa solo admite el 29 procedenimiento (no. 85, 29.): nójotz éin: no hay, no está nójotz éjüin tain jünáin: no me fijé; no puse atención nójotz éyain: no hubo, no había, no estaba éyaz táinru: creí que había, creí que habría. tápirrech piá épa tamána: te avisaré cuando haya, cuando tenga -are éin aikure: donde haya enseñanza, donde haya escuela cuésh tayá pipíaru: quiero estar en tu casa (forma desiderativa). 91.-VERBO ARIU APURA. No hay uniformidad en la enunciación del infinitivo de este verbo; hay para todos los gustos: ái apúra, arí apúra, aríu apúra, áiua apúra. Los principales tiempos: áish tapúra: yo amo ái.puush tapúra: suelo amar áimuyu tapúra: solía amar, amaba aréch tapúra, áijech tapúra: amaré áishinka, áizüinka tapúra: yo amé áihuaya tapúra: cuando yo amaba o amé áire nüpúra: si ama ai (pü)púra: ama tú ái jupúra: amad vosotros. 153

RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz