BCCCAP00000000000000000001456

416 REVISTA ESPAÑOLA DE TEOLOGÍA.-Bemardino de Armellada A pesar de esta relativa claridad, hay en el libro primero una frase que entenebrece no poco la mente de Rada: Aunque se conociera perfectamente la naturaleza intelectual, no sería posible una conclusión cierta sobre su fin último (sobrenatural). Porque siempre faltaría la razón última que le hace inclinarse a la visión beatífica (como a su último fin) (148). Las dos maneras de hablar son conciliables en absoluto si se hace una distinción. Esta expresión del libro primero se referiría al fin último como destino concreto y actuable en todos sus elementos, lo cual precisa esen– cialmente la intervención de la gracia de Dios (149). En el libro cuarto hablaría, por el contrario, de la visión intuitiva de Dios como perfección máxima posible de la creatura intelectual, prescindiendo del destino concreto y de otras notas intrínsecas. ¿Late realmente esta distinción en el pensamiento de Rada o hay en él un cambio de mentalidad? Sin afirmar que esa distinción fuera del todo consciente para él, parece más probable que la supone. Que en el libro cuarto se refiere a una posibilidad abstracta que no toca el constitutivo íntimo de lo que es la visión en acto, lo dice claramente (150) No es tan evidente que en el libro primero se refiera precisamente al hecho concreto del destino y no a la posibilidad absoluta. En realidad Rada quiere restringir la solución a la condición actual del hombre (151). tiam ad acceptionem ejus in intellectu... Decipiuntur ergo qui arbitrantur ad .id neces– ,e esse cognosc-ere Deum sub ratione deitatis... Ad cognoscendam inclinationem natu– rae humanae ad claram Dei visionem non oportet cognoscere .Deum sub ratione quid~ ditativa Dei, sic quod eam intelligamus, sed solum naturam visionis... Dices ad id oportere concipere Deum sub ratione clari visi. Respondeo solum esse necessarium cognoscere Deum visione intuitiva esse visibili1em, quod quidem ratione entis intelli– gibilis ,deduci potest, etsi Deus sub ratione suae quidditatis minime concipiatur, quia qua ratione unum e.ns sq:>irituale est visibile visione intuitiva seu cognitione intuitivai oognoscibile, eadem ratiO!lle et quodlibet. Praeterea aliud est cognosci naturaliter esse ultimum finem, aliud vero cognoscere distincte in se et secundum rationem pro.priam, unde licet naturali ratione oognosci non potest Deus sub secunda ratione, bene tamen sub prima. lb., pp. 409b-410a. (148) Licet distinctte et quidditative cognosceremus nostram naturam, non tamen per hoc in cognitionem nostri finis ultimi devenire possemus : ·quia non est nobis nota sub ea peculiari ratione sub qua aid claram Dei visionem inclinatur, ut in soiutione argumentorum statim docebimus. Contr. theol., pars 1, contr. 1, art. 2; pp. 20b-2la. (149) Cfr. nota 137. (150) Cfr. nota 147. (151) Horno naturaliter indinatur in Deum ciare visum sicut in suum ultimum finem : ergo hujusmodi inclinatione cognita cognoscetur finis hominis : sed illa, incli– natio est naturaliter cognoscibilis sicut et ipsa natura. Contr. theol., pars 1, contr. 1, art. 2; p. 19b. Sed, an horno seclusa .imperfectione hujus status possit sognoscere ratione naturali

RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz