BCCCAP00000000000000000001233

asi zan esaten; aspaldi-aspaldiko irakatsia baizik. Ola "Torkemada" kardena! dominikarrak (1388-1468), Batzar Orokarrak Aita Santuen gaindik zeudela esa– ten zutenen arerio gogorra izan zanak, gotzaiek, yain– kotiar eskubidez, batzarkidegoa egiten dutela, aldez– ten zuan. Eta Trento'ko Batzarrean ere (1545-1563), Aita Santuen lendakaritza aldeztu oi zutenak, era batez gotzai-batzarkidegoa ere aldeztu zutenak izan ziran. Ta ez bakarrik Itali'tik atekoak (kanpokoak); baita ltalikoak bertakoak ere. Oneitatik bi, geroago, Aita Santu izatera iritxi ziran. "Ta oraifiik orainago ere, yarrai zuan "Bettazi" gotzai gazteak, "I-ngo Batikano" Batzarrean ere, Ai– ta Santua utsik ezingifia (1) dalako siniskaia, autar– kitu zan bezela itzetan ipifii zutenak, gotzai-batzarki– degoaren aldezko sutsuak ziran. "Beraz, egungo egunean ere, batzarkidegoaren alde daudenak eztira berrikeri-zale batzu. Alderantziz, aren aitzi daudenak, dira berrikerizaleagoak. Eta zer geia– go ... ? Geiago nai badezazue, liturjiko garbitasun bat agertuko dizuet : Matias Bidali Deunaren yai-egune– ko otoitzean esan oi dan hura, "Apostoluen artean" artua izan zala. "Zer geiago ta zer oherik bear ote degu ba ... ?". Gotzai gazteak bukatu zuanean, txaloak eta txa- (1) Utsik ezmgma: infalible, "infaillible" Utsik ezingintza: in– falibilidad, "infaillibilite". 49