BCCCAP00000000000000000001233

2. Gaiaren yokera Ofizialki aurkeztu zuten gaiak, 23-garren Yon'en oldozkera artzen zuan. Eta 23-garren Yon'ek onela mugatu zuan "erlijio-askatasuna: "norberak, barruan zuzenez uste duan erara, Yainkoa yauresteko ta gores- Berez etzaio patriarka deitzen, gongotzai nausi baino; ta izen ori dutenai, aspaldi-aspaldiko Aita Santuak gotzai ta goterki be– rriak egiteko eskugoa eman zien. Batzar onetan, "Slipyi" karde– nala bakarrik izan da gongotzai nausi. Baina Ukrania'ko Eliz lmtolikuak, ea lau milioi sinistun zituanak, izugarrizkoak igaro bear izan zituan 1945-an: gauetik goizerako, apaiz katolikuak, isil-isilik, indarrez urrutira emmanak izan ziran; ta arein ordez, apaiz ortodosoak, arin-arin, ekarriak; ta ipi– niak arein lekuetan. Ola, ango Eliz katolikua ezabatua geldituko zaia, :C:liz Ortodosora aldatua alegia, uste zuten Errusi'ko Agintari komunistak. Eliz osoarentzat la orduan Elizaren buru zan 12-garren Pio, Aita Santuarentzat, zauri izugarria izan zan ori. Errusi'ko Komunisten Nagusiek egina (*). 12-garren Pio, Aita Santuak enziklika argitara zuan, mundu guztiari salatuz egikun zantar, gaizto ta maltzur hura. "Slipyi" gongotzaiak 17 urte Siberia'ko lur otzetan, lan gogo– rretan, igarorik, Batzarraren lendabiziko Aldia amaitu-la laster, 23-garren Yon-en esku-sartzez ta eragieraz, Erroma'ra etorri aal izan zuan (**). Ta bigarren Aldian, solas ere egin zuan. 6-garren Paul'ek 1965-gnko Otsaillean (* • *) egin kardenaletatik bat c:a. Eta "Castel Gandolfo"-tik urbil dagoen "Albano" men– dian bizi da, berarekin batez bere Erriko mutil batzu dituala, apaizetako ikasten. Danen artean komentutxoa egiten dute; eta kardenalak berak 73 urte ditu orain. (ikusi "La Croix", 24.980 zenbakia, 13 fevrier 1965, 5-garren orrialdea). (*) Ain zuzen ere, orduan Errusi'ko Agintari Nagusi "Stalin" zan; eta komunisla-alderdiaren zadorlari "Khrouchtcheu". (**) Erroma'ra etortzeko, azke utzi zutenean, "Khrouchtcheu" zan Errus:'ko Agintari Nagusia. (* • *) Otsailla: Bizkaian "Zezeilla". 213