BCCCAP00000000000000000001130

CLE~-1:ENTE V EN LA HISTORIA DE LA MORAL 661 de qua agitur, seu ex utroque, sub compendio habeantur, declaramus quod... haec, inquam. omnia sunt a fratribus tanquam obligatoria obser– vanda » 31 • Estos tres títulos o criterios, que sirven para discernir, entre las diversas praescripciones, aquellas que possen carácter de precepto e importan, por lo mismo, obligación sub mortali, van a constituir objeto de estudio detenido por parte de los teólogos y canonistas poste~ riores. Por eso ahora sólo queremos advertir que, para descubrir el carácter preceptivo ée las diversas prescripciones canónicas y regulares y su correspondiente gravedad, no es justo fijarse y apoyarse excesiva– mente en los térmiLos con que aquéllas son formuladas, puesto que existen o pueden existir prescripciones que poseen f arma e intención de precepto, otras que tienen intención preceptiva sin f arma de precepto y otras, finalmente, que llevan f arma de precepto sin intención pre– ceptiva 32 • Tampoco se debe exagerar el valor del objeto o materia en la determinación de la gravedad de las leyes y preceptos, puesto que, dentro de la edad media, el objeto o materia no es criterio válido para discernir la gravedad de las leyes humanas 33 • El título o criterio clara- 31 Ibídem. 32 B. ANGELUS DE CLAVASIO, OFM, Summa angelica de casibus conscíentia– libus. Venetiis 1582, pas 2, Religiosus, n. 28, p. 312: « Regula beati Augustini (indicio meo) indigeret ;iapali declaratione. Nam... alii tenent quod omnia quae in ipsa sunt, cadunt de paecepto... Alii dicunt contrarium, quorum opinio videtur mihi verior et benignicr, quia sicut in S. Scriptura quaedam sunt quae habenl modum et intentionem vraecepti... Quaedam quae habent praeceptum in intentione, sed non tamen modo... Ita sunt quaedam quae habent modum praecepti, sed non intentionem... ». De modo semejante se expres6 pocos años antes el renombrado exegeta es– pañol Alfonso de Madrigal o el Tostado: « Jgitur habent ista nomina tria, scilicet, praeceptum, consilium, aclmonítio, et nomen unius non convenit alteri... Conve– niunt autem magis primum et tertium quam primum et secundum, et aliquando videtur Apostolus ponEre nomen unius pro altero, ut ponat admonitionem ubi debeat ponere praeceptum, et tamen' tune non ideo praeceptum perdit vim suam obligancli et necessitati,s, quia per modum admonitionis prolatum est; sed ideo fit, ut condescendatur infirmitati eorum, quibus hoc dicitur. Non tamen ut mí– nuantur vires praecept; » (TosTATUS A., In primum líbrum regum commentaria, cap. 8, q. 139, en Opera omnia, Venetiis 1728, t. 11, p. 205). Véase también B. HUMBERTUS DE RoMANIS, OP, Expositio regulae B. Augnsti– ni, en Opera ele vita regulari, vol. 1, Romae 1888, p. 64. 33 THOMAS DE V:o CAIETANUS, OP, Summa theologica cum commentarifa Thomae de Vio Caietcní, 2.2., q. 186, art. 9, en Sancti Thomae Aquinatis opera omnía, t. 10, Romae 1899, p. 503, n. 8: « In eodem articulo nono... dubium magnum occurrit, pen-~s quid discernitur iuris positfoi praeceptum obligans ad peccatum mortale, a oon praecepto: an penes materiam; an penes poenam, an penes modum; an peres verbum. Quod enim materia non sufficiat acl cliscer-

RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz