BCCCAP00000000000000000001053

Communitatis franciscalis evolutio historica 135 actionum liturgicarum solernnitatem ac per additionem officiorum « de gratia )> in comrnuni (r4r). e) Silentium « evangelicum >) et silentium « regulare >>. Silentii observantia invenitur in fraternitate inde a primis die– bus, ut conditio spiritus orationis necnon ut exigentia evangelica de verbis otiosis vitandis (Mt. rz, 36). Durn morarentur apud Rivum Torturo, Franciscus curabat « ne rumor insolens mentis silentium perturbaret >> (r42). Teste Celanense « vix tempore necessario loque– bantur, nec de ipsorum ore scurrile aut otiosum quidpiam procede– bat >>; et ad Portiunculam, « servabatur religiosissima in omnibus disciplina, tam in silentio et labore, quam caeteris regularibus insti– tutis... Non licebat ibidem alicui otiosa verba proferre, nec referre. prolata per alios . .. Considerans homo Dei quod lucrum orationis per verba otiosa post orationem de:flueret, contra lapsum otiosorum verborum hoc remedium ordinavit dicens: Quicumque frater otio– sum vel inutile verbum protulerit, teneatur statim dicere suam cul– pam, et pro singulis otiosis semel dicere Pater noster... » (r43). Spe– culum perfectionis, ubi haec poenitentia etiam recensetur, refert sanctum fundatorem ordinavisse, dum moraretur Portiunculae, « ut quolibet die, post cibum, statim fratres simul cum ipso deberent se in aliquo opere exercere, ne bonum quod tempore orationis lucra– bantur, per verba inutilia et otiosa, ad quae homo est dispositus maxime post cibum, perderent totaliter vel in parte >> (r44). At non ita facile erat huiusmodi normam silentii cum laetitia spirituali et spontanea cordialitate componere, quae elementa essentialia erant (141) In quibusdam litteris Alvari Pelagii exemplum videmus cuiusdam fra– tris spiritualis et orationi dediti, sed in medio communìtatis ubi devotio et stu– dium orationis prorsus desideratur. Z. LAZZERI, Una lettera spirituale di fr. Al– varo Pelagio, in AFH · ro (1917) 575-582. (142) TRES SOCI!, C. 14, p. 92. (143) CEL. I, c. 15, p. 32; CEL. Il, c. 12, p. 142; c. 19, p. 223. Biographus in Vita II, ut notum est, prae oculis habet iarn communitatem conventualem sui ternporis, ideo « silentium » considerat ut partem « regularis disciplinae ». (144) Spec. perf. c. 82, p. 245.