BCCCAP00000000000000000001031

FR. JUAN AJURIAREN IDAZLANAK (1800-1825) - Patxi Ondarra 989 Adi dezagun berpertatic, eusquera aaztu zutenetic 9 ona, eztagoala philosop– hoen opinioric, contraesate baguecoric: atheistiac, alde batetic eztu aitortu nai Jaungoicoric <lana, ta ez-jaquin-ucatu– -edo dudatzen du, betibeticoa dan-a; eta bestetic, mundu onetan izatea daucan edoceifi. gauzari, ematen dio jatorri betibeticoa, orra non dagoan contraesatea: deistiac, alde batetic aitortutzen du, Jaungoico bat <lana, au da, izate bat azquenbaguer6 jaquintsua; ta bestetic beguitandutzen digu Jaungoico bat becela, bi bidecoa 10 gure premiatan, ichua-sorra-ta gorra gure gauza gudetan: [2] spinozzistiac, argiiitzen du Jaungoicoa <laia munduaren arimea, ta ezta– goala munduan izate ta egote bacar bat bafio; ta onetan beareztan bat esaten du, gure arimea <laia izatez gauzabat berbera arri ta me-talluacquin: epicureoistiac, eta maomaistiac, aitortutzen dute eztagoala beste zorionic, ezpada gozotazun araguizcoetan. Aguiri da bada emendic, cer moduz illundu zuan 11 guizonezco adimentua ta gomuta pecatu jatorrizcoac erriligio naturalean, cer premia zeducan guizonac erriligio ceruco batena, ta onequin ta eusqueraren laguntazunarequin cer arguiro aditzen dituzten christau escola mutillac Joberen icen-izate-ta perfeccioac, philo– sopho ayec bafio aseoz obeto. Emendic ezagutzen da arguir6, adimentu-gomuta 12 -borondatean 13 &.• cer epaiac eguingo zituzten amar mandamentuetan. Ta eguiaz, legue naturaleco lenengo irurac, jaunaren onrrari dagozquionac 1 4, beguira nola aaztu zituzten: bada, 1. 0 mandamentuac aguinduric amatzeco Jaungoicoa gauza gucien gafi.ean, ta ez emateco adoracioa beste ifi.ori, juduac 15 ez bai beste gendeac, itsusquiro 16 erotu 17 ta ichutu ziran jaincozco adoracio-gay onetan; ceren, batzuc arrazoe naturalaren contra, ala gaizqui, aditu– ric, jaungoicoa eztala besteric ezpada mundu au berau, adoratzen zuten, bai eguzquia 18 -bai illarguia-bai izarrac, "eta San Pauloc dionez 19 , aldatu zuten aren batazuna-eguia-ta gloria, eguinaz 20 hura, guizon, egazti, lauofi.eco, ta sierpeen irudia galgor ustelgarrizco semeantzera, ta serbitu zuten criatura gueyago, criado– rea bafio"; izanic onela beren eguitadeac, dongue-supersticioso-ta bere desguztuco: beste batzuc, asiera bi dirala, bata ona ta bestea charra aitorturic, batac eguraldi onari-osasunari-zorionari aldareac eguinic, adoratzen zuten gauza on ayen jaungoico ona, ta besteac eguraldi char-gaitso-zorigaiztoaren jainco charra: beste ascoc, adoratzen zuten Venus, Baccho, Mercurio, ceifi ziran, citalque– ria, ordiqueria, lapurqueriaren irudiac; Venusen irudia emacumezco larrugorrian adoratuaz bere lotzariac, ta guizon andre nahazte bere aurrean eguinaz citalque– r[ia]c; bachoren irudiaren aurrean eguinaz ordien ceremoniac; eta mercurioren aurrean, ostutzen icasteco jocoac: [3] lEsateraco: au bera eguiten dute gure christau gaizto-liberal-framasonac ere, beren gavetaco biguira-tan? mirarituco guera venus adoratzen dutela, araco,