BCCCAP00000000000000000001031

FR. JUAN AJURIAREN IDAZLANAK (1800-1825) - Patxi Ondarra 971 Onelako sinisquera galgarri ta guezurrezcoac zabaldu dituzte gau ta egun, beren andraguela, ardanguela, ta batzerretaco baster gudetan, intencio galduz beteric, J[esu] [Chris]toren erligioa ta Erregueen tronuac mundutic 4 quentzeco, ta oien ordez Framasonen legue ziquifi.a zuti ipintzeco; onen menpean gendeac obeto aurquituco dirala 5 esanic, ta poztazun guezurrezco onequin ayec engafi.aturic– -eztituric-zoraturic, guero eurac, aguintariburu paratu, errefi.uco armac eta onda– zunac beretu, gendeac menpetu, ta naturaleza lizunaren desordenu ta libertadean bicitzeco. Guerta eztedin bada onelaco negargarriric, ez guizonezco odola berriro bota– tzeric, asmo-eguin det ipintzea osagarri[tza]t gucien aurrean fedeco eguia bat, naturaleza berac ta arrazoeac ere aitortutzen duten-a, gay onetan gaizto diranac ondutzeco, ta on diranac obetutzeco, puntu bacar batean ezanaz onela: Punto. Gure arimea da ezillgarria, illezcorra edo, inoiz ere illecifia. [2] Puntu onen prueba, edo, ezagungarriraco, jaquifi. bear degu lenbicico lecuan, ecen, icen oiec, "arimea, alma, izpiritua", eusquera garbi garbiac izanic, ardura ta arreta andi batequin ipifi.i zizcoela gure izate arrazoedunari antzinaco euscaldun, erdaldun beste guciac bafio filosofo jaquitunagoac; bada "arimea" deitu zioten iru emacumec, araco, batac lifioa apaindu, besteac arimetu eta meemee ardazquetu, ta besteac arilldu zutenean, aditzera emanaz onetan, iru persona jaincozcoac6 eguin zutela beren irudia ta semeanz-era gure arimea, iru ayec eguin zuten ari hura bafi.o neurribague memeago-pifi.pifi.ago-utsutsago, antzi– naco euscaldunen canta ta ipuifi.-etatic ongui daquigun becela: "alma" deitu zioten beste batzuc, au da, al, edo, ahal izate, ma, edo mea ta gorputzbaguea: "espiritua" deit[u] zioten beste batzuc, au da, espi, edo izpia, iritua, edo gure gorputzeco iri-uri-echean bicilecutua: ta "espirritua" deitzen bada, esan nai du, dala espia bat, esan ta eguin bear ditugun edo ez ditugun gauzatan, betibeti irritu, beti aguiracari, beti alaca, barruan dagoquiguna. Icen oiecquin mundu jayo berritic euscaldun jaquitunac ezagutu ta onrratu zuten gure arimearen izate noble icen andicoa, [sefiale, ceruco aguerpenez icasi zutela Erligio eguiazcoa]; inoizco demboran gendeac hura desezagutu-desonrratu ez zezaten 7 beren becatu, gaiztaqueri, ta desordenuacquin; ta hura nahaztu ez zezaten abereen arimearequin, eguin nairic anima gurea ayenarequin bapat– -anzeco-ta gorputzdun. Emendic atera ditzagun arrazoe indar andico batzuc, inorc ere ucatu ecm ditzaquean-ac: naiz dala filosofo, edo, jaquituna; naiz dala sinisgor, edo, sinisteric nai eztuana; naiz dala basotar, edo, basoan bacarric acitacoa; arguitazunic andie– narequin esanaz guciai onela: Gure arimeac pensatzen du; beraz gure arimea da espiritua. Emen cimenda– t[uri]c goacen aurr[er]a. Gure arimea da aditzallea-gogotzallea-pensatzallea; aditzea-gogotzea-pensatzea, eguiteco edo eguinbide au, ecifi. sortu liteque ezpada izate espirituzco batetic: Eta, emendic aguertzen da arguir6, eztauca-la nahazteric bat ere, izate gorputzdu-