BCCCAP00000000000000000000821
DE INFIRMITATIBUS S. FRANCISCI ASSISIENSIS 119 que exoritur ab infectione ictus culicis, cui anophelis (praesertim vel maculipennis vel superpicti vel pseudopicti) est nomen, qui plasmo– dium (seu laveraniam) malariae sanguini humano inicit. Atrocis febris causam tune temporis miasmati e paludibus stagnisque emananti tribuerunt. Fontes de infirmitate gravissima loquuntur, licet febris quartana, contrarie ad febrim tertianam malignam seu aestivo-autumnalem, decursum benignum generatim importet. Atta– men huius febris temptatio repetita ac chronica ad illam corporis dispositionem infirmam sensim sine sensu conducit, quam cachexiam e malaria ortam vocant, cui ínter cetera iunguntur anaemia, extrema corporis extenuatio summaque virium debilitas 74 • Febris intermittens saepius rediens ínter alias effectus nefastos etiam spleni ac hepati damna gravia affert. Etenim plasmodium seu laverania malariae ar– gana dicta insidens splenomegaliam necnon hepatomegaliam indu– cere solet 75 • Quamquam fontes de diuturna istorum organorum infirmitate loquentes annum haud indicant,. quo Fratres hepatis ac splenis tu– morem penes Fundatorem primum adverterint, ratio victus specialis, quae relatione praevia exhibente, Nostro anno 1220/1 iniuncta fuit, ostendit, quantum hepatis aegritudo iam tune coctionem impediverit. Unde satis certo concludi potest Sanctum iam in vitae prioris cursu eodem morbo laborasse. Quod eo maiorem veritatis speciem induit, quod ille ob ministerium apostolicum exercendum multas regiones et hinc non raro loca palustria peragraverit. Nihilominus, cum docu– menta explicita desiderentur, ardue eruitur, quandonam febris quar– tanae horror Nostrum primum inierit. Forsitan iam malaria aestuavit, dum in carcere Perusiae degebat vel saltero quum immensum iter 74 Quoad infirmitatis naturam et notas secuti sumus: SEGATORE-POLI, Dizionario medico, 716a-723a. Cf. insuper fusam expositionem: E. MARCHIAFAVA, Malaria, in Enc.It. (Treccaní) XXI, Roma 1934, 987b-1000b (bibliog.) necnon L. LA FACE, Malaria, in Enc.Catt. VII, 1891-1895 (bibliog.). - « La febbre quartana regalare e caratterizzata da accessi febrili, seguiti regolar– mente da due giomi di apiressia. Nell'accesso si succedono tre stadi: lo stadio del freddo, ,che e intenso nella quartana ... mentre la temperatura interna e molto elevata, con cefalea intensa con mialgie diffuse... ; lo stadio del calare, ne! quale la temperatura raggiunge il suo acume (40°, 41°), con pelle sccca e ardente, con aun1.ento della cefalea e dcll'ambascia; lo stadio del sudare, che suole cssere profuso, con il quale l'infermo prava un senso di sollievo... La durata della febbre quartana e di regala lunga » (MARCHIAFAVA, ibid., 995b). Circa cachexiam malariae cf. ibid., 997s. 76 SEGATORE-POLI, ibid., 720s, 428s, 1109b, et MARCHIAFAVA, ibid., 998a: « L'anemia grave, il turnare splenico talara enorme, l'epatomegalia, il dimagramento, l'anoressia, la dispepsia e la diarrea, le emorragie frequenti del naso e delle gengive sono i sintomi principali della cachessia ». Cf. ex fontibus exempli gratia: « Unde cum per longum tempus usque ad diem mortis suae fuisset passus infirmitates stomachi et hepatis et splenis atque a tempore, quo rediit de ultra mare habuisset continue dolores maximos oculorum, noluít tameri indc habere umquam sollicitudinem, ut faceret se curari » (Spec. peri , c.91, n.2s : Sabatier, 267); ,cf. etiam supra, adn. 23 et infra, adn 80-84.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz