BCCCAP00000000000000000000547

12 DE DEO UNO, th. 2, n. 13-14 omnia quae a nobis cognoscuntur, possint etiam a nobis d-emonstrari nam prima principia, quae evid-entia immediata a nobis cognoscuntur, non possunt a nobis proprie demonstrari. 13. Status quaestionis.- Qua€ritur proinde utrum €xist€ntia Dei possit a nobis, et certo cognosci, et certo demonstrari. Explicatio terminorum.-Demonstrare idem est ac aliquam veritatem seu propc,sitionem ignotam, ex principiis notissimis, cBrtissimi:i, per quamdam illationis viam clariorem reddere. Dup1ex demonstratio: «Una quae est per causam, et dicitur demons– tratio pronter quid; et haec est per priora simpliciter. Alía est per effec– tum, et dicitur demonstratio quia; et haec est per ea quae sunt priora quoad nos» (1). Demonstratio a priori est illa in qua, cognita per prius causa, de– venitur in cognitionem €ffectus; e. g. ex eo quod anima sit spiritualis, deducis ejus libertatem; demonstratio vero a post'eriort. est illa in qua ab effectu proceditur in cognitionem causae; e. g. ab existentia horologii ad €jus artificem. Clarius: Demonstratio procedit ab aliquo noto ad illud quod prius erat ignotum. Jamvero aliquando causa est nobis magis nota quam effectus, et tune processus fit a causa ad effectum, et demonstratio ap - pellatur a priori; e. g. ex eo quod Deus sit ens per se subsistens, con– cJudimus ad tale vel tale attributum divinum; e contra, aliquando, «ettectus aliquis nobis est manifestior quam sua causa ( et tune) per effectum procedimus ad cognitionem causae» (2). Sensus igitur nostrae thesis •est quod horno, solis viribus naturali– bus, potest non solum cognosc-ere exi.stentiam Dei, sed etiam ipsar.1 demonstrarie demonstratione a posteriori seu ,ex effectibus, per €a quae facta sunt. 14. Adversarii.-Sunt imprimís Ontologistae (3), de quibus in thesi se– quenti abundantior erit sermo; juxta ipsos enim, id quod primo, et imme– diate et directe nos intuemur, est ipsum Esse divinum, in quo caetera omnia intuemur et cognoscimus; quaproptcr impossibile nobis est ipsum demonstrare demonstratione mediata seu ex effectibus. Fuerunt praeterea et alii Catholici qui dicerent existentiam Dei posse a nobis cognosci, non tamen demonstrari; quapropter Patres Concilii Vaticani particulam <<acleoque demonstrari» a canone abstulerunt ne catholicos quosdam Concilium damnaret. Fuit etiam error cujusdam Kuhn, secundum quem ratio humana, suis viribus naturalibus relicta, non posset demonstrare existentiam Dei per– sonalis, a mundo distincti...; sed necessario nos duceret ad quoddam Ens obsolutum, panthcisticum, a mundo indistinctum. D2nique Modernistae et Immanentistae, quorum haec est propositio a Pío X damnata in Encyc. «Pascendi»: «Legitima ratiocinatio inde in– fert unum idemque esse Deum cum homine, ex quo pantheismus» (4). (1) 1, q. 2, a. 2. (2) 1, q. 2, a. 2. (3) Cfr. VACANT, op. cit., n. 108 sqs, (4) DE;o.zINGER, 2108.