BCCCAP00000000000000000000547

DE PROCESSIONE FILII, th. 4. n. 252 133 tit, est id quod concipit intra se, similitudinem rei intellectae effor– mando. Ut autem clariorem hujus rei notitiam habeas, considera quodnam sit discrimen inter haec omnia: verbum vocis, utpote magis materia'e et sensibile, est omnino dependens a conditionibus corporalibus subjecti; pendet enim a gutture et ab aere ... ; verbum interius, seu imaginati– vum, ntpote immaterialius, majorem obtinet a corpore independentiam, non tamen totalem; p-endet adhuc ab imaginatione et sensatione sine quibus efformari nequit; denique tand-em verbum cordis, ntpote omnino spírituale, sicuti ipsa intelligentia, ab omnibus abstrahit estque ab om– nibus independens. Quae omnia facile quoque illustrantur exemplo magistri, qui suo verbo orali docet discípulos aliqrni,m scientiam; ibi distingues opportune verbum vocis (pal2bra), et verbum imaginativum cui accommodatur efformatio vocum, et verbum rnentale, sive concer,tus. Nunc autem, hoc verbum mentale est quod nos consideramus c:ruando agimus de Ver– bo Dei. Jamvero, ait Stus. Augustinus, «quisquis potest intelligere verbum (mentis) non solum antequam sonet, verum etiam antequam sonorum ejus -imagines cogitatione VfJlvantm· .... jam potest videre per hoc svecu– lum atque in hoc aenigmate aliquam Verbi illius similitud1nem de qua dictum est: In princi'nio erat Verbum, et Verbum erat armd Deum et Deus erat Verbum» (14). Depuratio.-At hoc verbum nostrae mentis, quod aliquam nobis prae– bet similitudinem illius Verbi quod erst in principio apud Deum, non– nullas habet imperfectiones, ql'as de Deo prnedicare non possumus. a) Verbum nostrum mcntale, etsi non procedat ut operatio (dic– tum est enim supra quod est terminus nostrae intellectionis, ideoque quod procedat ut operaturn), tamen ad operationem, tanquam in finem, · ordinatur. b) Est aliquid a nobis productum, effecturn, operatum; quapropter necesse est ut re8Jiter distinguatur ab ipsa facultate intdligendi, sicut effectus a sua causa. e) Est aliquid accidentale, sive forma essentiae superaddita, qua subjectum aliquid novum acquirit; supponit igitur potentialitatem, compositionem... Necesse igitur est ut hae omnes imperfectiones quae non sunt de ipsa forma1i ratione process!onis verbi. removeantur, et sic de Verbo ta 1 em praedicemus processioncm secundum operationem intellectua1em ut nulla ibi habeatur imperfectio, nulla causalitas, nulla compositio, nullaque nova actualitas; quod postea etiam distinctius explicabitur. In summa: sicut verbum nostrum mentale procedit ab intellectione, estque similitudo rei intellectae in esse intellecto, sic pariter, muta- (14) DP Trinitate, !lb. 15. c. 10; cfr. etlam pulcherrimam explicntionem quam ex hac doctrina desumlt STus. AtrGtrsTm-us pro Incarnntione Verlil apud REG– NON, OP. cit., pag. 156, t. 2; cfr. LONERGAN, s. I., The concept ot Verbum in the writings of st. Thomas Aquinas, in Theo!St, 7 (1946); 8 (1947).