BCCCAP00000000000000000000546

2G CONSPECTUS HISTORICUS, n. 33 -------------- Ex hac refutatione exsurgit tractatus de Ecclesia Christi, seu De– monstratio christiana. Jam ipso saeculo xvn rationalismus apparet; cito plures theologi protestantes rationalismi turmam accrescunt; omnes simul revelationís supernaturalis existentiam 11egant. Refutatio vero tractatui de vera religione seu de Existentia revelationis originem parat. Adversus Lutheranos, «polemico et positivo stylo», optimi tractatus prodiere, inter quos excellunt: Disputationes de controversiis christia– nae fidei, S. RoBERTI BELLARMINI (1542-1620), et Lutheranismi Hypoty– posis, S. LAURENTII a BRUNDusro, O. F. M. Cap. (1559-1619). Sed et trac– tatum de Christi Ecclesia scripserunt, eadem methodo, inter alios, MEL– CHIOR CANO, o. P. (ca. 1509-1560), SOTO (1494-1570), DOMINICUS BAÑEZ (1528-1604), PETAVIUS (1583-1652), FRANCISCUS SALESIUS (1567-1622). Rationalistarum errores confutarunt, et quidem optime, inter alios, lutheranus HuGo GR0TIUS (1583-1645), Sensus librorum sex... ; PASCAL (1628-1662), Les Pensées; BossuET (1627-1704), Discours sur l'histoire uniVerselle (1681); HUET (1630-1721), Demonstratio evangelica (ca. 1679). Tamen non ita rigorose praecedens divisio sumenda est, nam qui ad– versus, e. g. protestantes scripsit data opera, non sequitur quod de Vera Religione nihil scripserit. 2°) Hoc unum circa theologos magni nominis saec. XVI et XVII no– tetur. Dum theologiam dogmaticam exponunt, occasione tractatus de fide, sine expressa intentione polemizandi, fidei credibilitatem seu ratio– nalitatem probant, argumentis jam a Patribus et a Sto. Thoma usitatis, maxime ordinis moralis. Et sic circumstantiarum evolutio fecit, ut onmia elementa essent j am parata ad confectionem illius disciplinae, cujus natura superius a nobis descripta fuit. Et tractatus prodiere. Opus a MICHAELE DE ELIZALDE, s. J. (1616-1678) compositum: Forma verae reliaionis qnaerendae et inveniendae, optimum tentamen conside– rn,ri debet. Saeculo XVIII scripserunt-inter alios-VITUs PICHLER, S. J.; Theologia polemica ( 1713); M. GERBERT, O. S. B.. Demonstratio verae religionis verae Ecclesiae (1760); SARDAGNA, S. J. (1770); KILBER, S. J. (1771); GAZZANIGA, 0. P. 3.") Saeculis XIX et xx opera specialia et Manualia plura et optima lucem viderunt et quidem momento historico accommodata. Praecipua Manualia citantur in bibliographia tum generali tum spe– ciali. Argumenta primaria, his lVIt:mualibus adhibita, sunt extrínseca: miracula et vaticinia; sed ad modum comprobationis etiam proprium locum inven:unt argumenta moralia, subjectivis non exclusis. E.rcellentia religionis christianae tum in se tum relate ad alias reli– giones speci'.lli attentione exposita fuit, e. g. a P. LAC0RDAIRE, O. P. (50). De legitimis aspirationibus naturae humanae, quae in solo christia– nismo perfecte satiantur, scripserunt CHATEAUBRIAND (Le Génie du Chris- (flO) Conférencrs. Modo speciali cfr. Omtiones quas pronuntiavit a. 1843, 1844. 1845. Ibi etiam aspcctus socialis optime exponitur.