BCCCAP00000000000000000000392

292 P. PIO DE Mo;,,;DREG.',,NES dicebat Ulpianus (4). In Imperio romano-pagano leges sane pro tutela servo– rum edictae fuerunt (5). Conditiones sociales et o•economicae christianorum nascentis Ecclesiae erant valde diversae; ex omni categoria so::iali procedebant; sed tamcn, prac– valebant humiles et pauperes. "Vid'ete vocationcm vestram, fratres, quia non multi sapientes, non multi potentes, non multi nobiles, sed quae stulta sunt mundi eligit Deus, ut confundat sapientes; et infirma mundi elegit Deus, ut confundat fortia ... " (6). Ut plurimum enim primaevae communitates consta– bant servis (7). l\,Iemorentur nomina servilia: Fortunatus, Achaicus, Tertius, Ampliatus, Phlegon, Rufus, Philologus, unacum nautis, baiulis, mercatoribus, rusticis, minoribus magistratibus, etc. (8). Inv'eniebatur enim inter christianos exiguus numerus excultorum, divitum, nobilium socialiter eminentium, ut pro– consul Sugius, Dionysius Areopagita, Lydia purpur::iria, Chloes (9), Crispus Archisynagogus, Titus (10), Aquila et Priscilla, Caius, Erastus arcarius civi– tatis Corinthi (l 1 J. l\tlulieres nobiles Thessalonicenses et Bero·eae non pau– cae (12). Initio praedicatores atque ministri altaris generatim perseverabant in pro– fessione quam prius 'exercebant, sicut Paulus post conversionem sustentationi providebat telas texendo (13). Verumtamen ipscmet Apostolus cnuntiat prin– cipium, secundum quod ministri de praedicationc et altari debent sustentari. ut sacro minist'erio liberius consecrari possint. Idcirco, vindicat ius sustenta– tionis sibi et Barnabae ab Ecclesiis, in quibus laborat, sumens rationem ex modo agendi aliorum apostolorum. "Numquid non habemus potestatem man– ducandi, et bibendi? ... sicut et ceteri apostoli, et fratres Domini, et Cephas ... Quis militat suis stip'endiis umquam? Quis plantat vineam, et de fmctu dus non edit? Quis pascit gregem, et de lacte gregis non manducat?" (14). Aliis enim additis rationibus vel comparationibus, vindicationem hoc fortissimo con– dudit argumento. "Nescitis quoniam qui in sacrario operantur, quae de sa– crario sunt, edunt: et qui altari deserviunt, cum altari participant? Ita •,~t Do~ . rninus ordinavit iis, qui Evangelium annuntiant, de Evangelio vivere (15). Paulus sustentationis ius sibi suisque missiona'riis expresse quidem vindi– cabat; at vero, non semper illo usus est. n'e offendiculum daret Evangelio Christi (16). Sollemniter enim asserit in altera Epístola ad Corinthios uratis EPangeliwn Christi praedicare et stipendium ab aliis Ecclesiis recipere: "Alias Ecclesias 'expoliavi, accipiens stipendium ad ministerium vestrum. Et cum es– sem apud vos, et egerem; nulli onerosus fui: nam quod mihi deerat suppleve- (4) Ad l)irw~/11111, YI. I, 1:i. s :l. (;;) Cf. P. BoxF_\;-,,rn, Istituzioni <li Diritto I?omano, púgs. 171 y sigs., 10.• Pdieiún, Itorna. 1n;;-1. (G) I <'or., I, 2l\-27. (7) I Cor., VII, 21; XlI, 1:;; (fol., II, 28; Col., III, 11, 22; E¡ilt., VI, G. (8) A.et ., XVI, 27. (!)) I Oor., I. 11. (10) Act., XYIII, 7. (ll) Rom., XVI, 2:l. (12) Cf. Art., XVII, 4, 12. (1:1) Act., XX, :l4. (14) I C'or., IX, 4-7. (15) I Cor., IX, 1::-14. (16) I Cor., IX, 12, 15; Act., XX, :l~t