BCCCAP00000000000000000000290

de Asís, estando como de miedo cuando le iban a dar botones de fuego en los ojos para curarlos, decía al fuego: «Hermano mío fuego, a quien Dios ha criado tan hermoso, no me hagas mucho mal». Entre tanto arrobado en Dios, no sintió ni el fuego ni el hierro ni nada, como si no le hubieran tocado. SUGE LOTARI - áspid (palabra de Larramendi?). Suge lotarien pozioa aien ezpañen barnean (160): veneno de áspides dentro de sus labios. SU1 - yerno. Alako gaztea bila zazu suitako ta erreinatako ( 104) : busca un joven así para yerno y nuera. SUKAI - (combustible), incentivo, fómite. Jan-edan sobraniatua da bizioen zeboa, bazka ta sukaia (163): la demasiada comida y bebida es el cebo, el pasto y el incentivo de los vicios. SUKALDE - cocina (passim). Tripa ta triposoen tenplua da sukaldea: aldare da maia: ministro, kozinaria: sakrifizio, janariak ta tragoak: inzensu, janarien arrinak ta baporeak: kaliz patenatako, pitxer, basoak ta platerak: laudario- tako, itz desonesto, asarre ta moldegaitzak: orazio, lo zurrunkak ta amets ero disparatuak: afekto debozioskotako, nazka ta oka likitsak ( 163 ) : el templo de la tripa y los triposos es la cocina: altar es la mesa: ministro, el cocinero: sacrificio, los manjares y los tragos: incienso, los olores y vapores de los manjares: cáliz y patena, las jarras, vasos y platos: alabanzas, las palabras deshonestas, airadas y torpes: oración, los ronquidos y ensueños locos dispa- ratados: afectos devotos, las asquerosidades y vómitos sucios (texto de Hugo de S. Víctor). SULEZE - gehenna, sima de fuego (infierno o purgatorio). Infernuko sulezea (166): gehenna del infierno. Begiak eskandalo imintzen badizu, atra ta bota zazu zeureganik; obeuzu begi bateki sartu glorian, ezi ez bieki erori sulezean (151): si el ojo te pone escándalo, arráncalo y arrójalo de tí; mejor te es entrar en la gloria con un ojo, que caer con los dos en la gehenna. Suleze gartako iluntasunak (182): las tinieblas de aquella sima de fuego. SULSO - hongo. (Los hijos desobedientes) nola ezpalute aitaik eta amaik, bere kabo etorri balire bekala mundura zizak ta sulsoak bekala (100): como si no tuvieran padre y madre, y hubieran venido al mundo espontáneamente como las setas y los hongos. (Azken orduko propositoak) jaio berriak dire, t a orgatik zamurrak, ez azkarrak ta iraupetsuak, ziza ta sulsoak bekala: erauntsi batek atra, t a egoa batek akaba (356): los propósitos hechos a la hora de la muerte son recién nacidos, y por lo mismo débiles, no firmes y duraderos; son como las setas y los hongos: una lluvia los hace brotar, y un bochorno los acaba. SUMINDU - irritarse, airarse. Gelditu ze kaballeroa sumindurik turditurik, eta kasi kasi in-naiak ez-egiteko bat (221): quedó el caballero irritado, aturdido, y casi con ganas de hacer un desaguisado. Jangoikoak erran zio Kain-i: «Zer- gatik ala zaude sumindurik ta triste?» (200): Dios dijo a Caín: «Por qué estás así airado y triste?» Gatu sumindu, furioso, futoskari, atzapar-zorrotzak (175): gatos irritados, furiosos, bufadores, de zarpas agudas. SUPERSTIZIO - superstición (passim 37 y sig.). Algunas supersticiones: Olla- rrain kantatzetik desgaraian, pensatzea etorko dela zerbait desgrazia; aurkitzen bada itsu bateki, edo tropezatzen bada etxetik atratzean, señale gaistoa dela; zeren arraskatu den zakurra, idikiko diotela fite obia; zeren in duen amets

RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz