BCCCAP00000000000000000000288

EDATERA EMALE - copero, escanciador. Erregeren edatera-emallea ( 173 ) : el copero del rey. EDATU - extender(se), alargar(se) (188 et passim). Véase una cita en Amen. EDEKI - quitar (passim, más frecuente que kendu). Edekizkizu oñetakoak ( 81 ) : quítate el calzado. Edekogun: quitémoselo. Edekozie: quitádselo. EGASTE (egazti) - ave (41 et passim). EGATU - volar. Arima gaiek ala daude egatu-naiak arara (240): así están aque- llas almas deseando volar allá ( al cielo ) . EGIATAN ATERA - verificarse, salir verdadero. Egunoro atratzen da egiatan Kristoren erran gura (76): todos los días se verifica aquel dicho de Cristo. Egunoro atratzen da egiatan ortzegun sanduko meza lenbizikoas erran zuena (ib.): todos los días se verifica lo que dijo de la primera misa el día de jueves santo. EGIERRALLE - verídico, veraz. Gizon txuxen egierralle batek yago balio du egun gezurtiek baño (223): un hombre recto y verídico vale más que cien mentirosos. Bear bauzu bat edo konsorte edo aiskide e d ~ nirabetako, auta zazu egierrallea (225): si necesitas a uno para consorte o amigo o criado, escoge a uno que sea verídico. EGIETAFEDE - la fe, verdad de fe (34, 84 etc.). Dudan paratu egietafedea: poner en duda una verdad de fe. Egietufedes dakigu, ta ez ametses guk: no- sotros sabemos por la fe, y no por ensueños. EGOA - viento sur, bochorno. Egoa galgarri itsusia ( 173): el pernicioso y feo bochorno. Ziza ta sulsoak bekala: erauntsi batek atra, ta egoa batek aka- bu (356): como las setas y hongos, una borrasca los hace brotar, y un bochorno los acaba. EGON - estar (passim). Formas sintéticas: Beude, dagoliigu, dagokigute, dagokio, dagozkio, dagokiote, daude, gaude, gaudezke, geaudek(iketan ) , gindeude(n ) , legoke, legokiote, leudezke, nindegoke, zaude, zauzte, zeagok(iketan), zego- ke ( n ) , zeude ( n ) , zindeude ( n ) , zindeudezke. EGOTE - el estar; estada, mansión, morada. Jangoikoak daki noiz bear dugun aldatu egotes arara bakotxak ( 254 ) : Dios sabe cuándo cada uno hemos de cambiar de morada (yendo) allá. (Bertze mundura) goazi egotes bizitzera bizitza sekulakoa (255): vamos al otro mundo a vivir de estada la vida eterna. Emen gaude bidanabar, ez egotes, beti abian (256): aquí estamos de paso, no de estada, siempre en marcha. Lengoak pasatu dire ta aldatu dire egotes, batzuk gora, bertze batzuk bera; oraiko ok goaz pasatus, tu sarri alda- tuko gara egotes (255): los de antes han pasado y han cambiado de residencia, unos arriba y otro abajo; nosotros los actuales vamos pasando, y pronto cambiaremos de residencia. EGOTZI - arrojar, echar; vomitar. Egotzi agotik mila maldizio tu itz gaisto ( 160) : echar por la boca mil maldiciones y malas palabras. (Itzuli nintze bekatura) ala nola zakurra irestera egotzi duena (299): volví al pecado, como el perro a comer lo que ha vomitado. EGOZGALE - náusea, ganas de vomitar. Zerbait sentitu orduko, dela egias dela gezurras, berla egozgaleareki bekala atra-naiak beregaízik: «Aitzen.. . eztakin.. . » joan artaño erri batetik bertzera ustutzera gogoan dutena, nola baleude er-

RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz