BCCCAP00000000000000000000246

-64- exitum per integrum saeculum sextum mansisse. Nullum conciliorum, quae in Hispania locum habuerunt, currente saeculo sexto, de iis conjugalibus loquuntur abusibus; et sola ratio, quare concilia iisdem corrigendis non dederunt operam, est observantia custodiaque continentiae a clericis matrimonio subjectis. Certe et absque haesitatione ulla affir– mari potest memorata concilia nullam cognovisse hujusmodi continentiae laesionem; incredibile euim est episcopos ipsos qui tanto cum zelo separationi .clericorum, qui matrimonio soluti erant a mulieribus extraneis incubuerunt, oblivioni tradidisse clericos matrimonii usum facientes. Historia itaque coelibatus in Hispania ab initio saeculi sex– ti usque ad ultima tempora imperii Visigothorum peucis his verbis tradi consignarique potest. Legislatio erat completa et perfecta; et maxima pars clericorum, de quibus quaestio est, Iegi coelibatus obtemperavit 1 • Utile reapse judico paululum immorari breveque dare spa– tium cuidam facto ve! eventui, qui saeculi sexti initio accidit, et magnam connexionem, summumque habuit influxum in per– fectam coelibatus observationem. Tenuit consuetudo, ut uxores, quarum viri ad sacros ordi– nes electi fuerant, commorarentur in istorum domibus, eisque ut sorores ministrarent; eam fuisse omnibus Ecclesiis com– munem, saeculis praecedentibus demonstratum, probatumque fuit. Concilium Toletanum 1illam pro Hispania testificatur, dum determinat can. VII: •Placuit, ut si quorumcumque cleri– >corum uxores peccaverint, (ne furte licentiam peccandi plus »habeant) accipiant mariti earum hanc postetatem, praeter »necem custodiendi et ligandi in domo sua... Cum uxoribus t. Mirum forsitan quibusdam videbitur, me uti solummodo probatio– nibus indiciisque negativis, ad meam sustinendam sententiam. Sed hoc velim sibi persuadeant ipsi, nullum aliud nos habere testimonium Patrum aperte dicentium coelibatus legem observatam fuisse; et insuper supra· dictas probationes indiciaque ma\!nam habere vim, ut dictum est; men· te enim capi nequit, quomodo Patres conciliaque, qui summo studio adlaborarunt in reformatione coelibatus clericorum, qui coelibes sacris adscripti fuerunt ordinibus, Patres illi qui in omnibus conciliis hujus temporis suas Jevarunt voces,.ad continentiam inculcandam, quique gra– vissimis poenis infractiones punierunt; ne verbum quidem agant, nullam– que statuant poenam pro clericis matrimonio Jigatis, qui incontinentiae indulgebant. Indicium est snne negativum, magna lamen pollet vi.